Angelsaksisch dichter uit het einde der 8ste of begin van de 9de eeuw. Over zijn leven is niets met zekerheid bekend.
De taal van zijn werken en de culturele toestanden van het land wijzen op het N. van Engeland als zijn woonplaats. Zijn stofkeuze, die bekendheid met Latijnse schrijvers verraadt, maakt het waarschijnlijk, dat hij tot de geestelijke stand behoorde. Hierop wijst ook een passage aan het einde van een van zijn gedichten Elens, die veelal voor autobiografisch wordt aangezien, ons echter verder weinig meer vertelt dan dat hij in zijn jongere jaren in een wereldse, misschien zelfs aanzienlijke omgeving geleefd heeft.Vele Oudengelse gedichten zijn in de loop der jaren aan hem toegeschreven. Zekerheid hebben wij slechts bij Juliana en het tweede gedeelte van Christ, beide in het Exeter Book, en bij Elene in het Vercelli Book, en 27 regels in hetzelfde handschrift, die onmiddellijk volgen op een kort gedicht over de lotgevallen der Apostelen, waarvan zij misschien het slot vormen. In deze vier gedichten wordt de naam van de dichter door runen aangeduid, tweemaal als Cynewulf, tweemaal als Cynwulf.
De poëzie van Cynewulf is jonger en essentieel Christelijker dan die van Caedmon’s tijd. Hij gebruikt nog de traditionele wendingen en vergelijkingen van het oude heldenepos, maar nieuwe Latijnse invloed is zichtbaar, de toon is weker, naast alliteratie komt ook rijm voor. Zijn stof kiest hij voor een deel uit het Nieuwe Testament, maar hoofdzakelijk put hij uit Latijnse homiletisch-didactische werken en hagiografie en hij verraadt bekendheid met liturgie.
E. C. VAN DER GAAF
Bibl.: Facsimiles: The Exeter Book of O. E. Poetry. With introd. chapters by R.
W. Chambers, M. Förster and R. Flower (London 1933); R.
Wülcker, Die A.S. H.S. zu Vercelli (Leipzig 1894). Edities: G. W.
M. Grein, in: Bibliothek der angel-sachs. Poesie, II, III; Exeter Book, G. Ph.
Krapp en E. v. K. Dobbie (London 1936); Vercelli Book, ed. G.
Ph. Krapp (London 1932). Vertalingen mod. Eng.: I.
Gollancz, Exeter b. I (London 1895); W. S. Mackie, Exeter B.
II (London; 1934); Ch. W. Kennedy, The poems of C. (London 1910). R.
K. Gordon, A. S. Poetry (London-Toronto 1927).
