is het kanaal van Groningen naar Onderdendam; het heeft een lengte van 13,6 km, bestaat uit een enkel pand en loopt van daar als Uithuizerdiep door naar Uithuizen. Het Boter diep en het Uithuizerdiep tot Middelstum zijn voor schepen van 180 ton bevaarbaar; het laatste gedeelte tot Uithuizen voor schepen van 100 ton.
De diepte is 1,60 m onder peil, de geringste breedte onder kanaalpeil 10 m. Bij Onderdendam gaat uit het Boterdiep een kanaal naar het O.: het Kardingermaar (15,2 km) en een naar het W.: het Winsumerdiep (9 km). Deze kanalen behoren tot de boezem van het waterschap Hunsingo. Het Boterdiep staat in de stad Groningen in verbinding met het Starkenborgkanaal (van Eemskanaal naar Reitdiep), waarin het Goorechtkanaal vergraven is, dat met het Oosterhamrikkanaal voorheen de verbinding tussen Boterdiep en Damsterdiep vormde.
