Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 05-01-2022

Bartolus

betekenis & definitie

(Bartolo), een der bekendste middeleeuwse juristen (Sassoferrato 1314 - Perugia 1357), hoogleraar in het Romeinse recht te Bologna, Pisa en Perugia, is de voornaamste vertegenwoordiger van de Postglossatoren*, die naar hem ook wel Bartolisten worden genoemd en die zich, in tegenstelling tot de Glossatoren*, kenmerkten door een meer op de behoeften van het maatschappelijk leven gerichte, naar de methoden der scholastiek* beoefende, rechtstoepassing. Van de grote scheppende junsten uit deze school geldt Bartolus als de grootste en zeker is hij een der invloedrijkste juristen die ooit geleefd heeft.

Zijn faam ging door geheel Europa; de „mos italicus” werd gevolgd aan de universiteiten van Frankrijk en Duitsland, in Spanje en Portugal stonden uitspraken van Bartolus vrijwel gelijk met de wet; in Italië werden afzonderlijke professoraten ingesteld om zijn werken uit te leggen. Deze bestaan in de eerste plaats uit Commentaren op de Digesten, uit Consilia (adviezen) en Quaestiones (bespreking van rechtsvragen) en verder uit vele verhandelingen over privaatrechtelijke, strafrechtelijke, staatsrechtelijke en procesrechtelijke onderwerpen. Door zijn Statutenleer, die regels gaf voor de oplossing van conflicten tussen de wetten (statuta) van verschillende steden en staten werd Bartolus de grondlegger van het internationaal privaatrecht.Lit.: G. N. Sidney Woolf, Bartolus of Sassoferrato, his position in the history of medieval political thought (Cambridge 1913); J. L. J. van de Kamp, Bartolus de Saxoferrato, Diss. (Amsterdam 1936) en hierbü E. M.

Meyers in Tijdschrift voor Rechtsgesch. dl 16 (1939)» blz. 114-121 en in deel 2 (i920-*2i), blz. 343-351» Anna T. Sheedy, Bartolus on Social Conditions in the 14Ü1 Century, Golumbia Univ. Press. (N.Y. 1942).

< >