Fra, eigenl. Baccio della Porte, Italiaans schilder (Florence 28 Mrt 1472 31 Oct. 1517), was een leerling van Gosimo Rosselli en werkte een tijdlang samen met Mariotto Albertinelli.
Onder invloed van Savonarola*’s prediking wierp hij zijn werken met een profaan karakter op de brandstapel. In 1500 ging hij in het klooster van S. Marco, waar hij o.a. het portret van Savonarola schilderde. Een tijdlang schilderde hij in het geheel niet. Daarna beperkte hij zich tot religieuze onderwerpen.In 1504 leerde hij Rafaël kennen, wiens werk niet naliet invloed op hem uit te oefenen. Over en weer ontleenden zij motieven aan elkaar. In 1508 bezocht Fra Bartolommeo Venetië, in 1514 Rome, waar hij onder de indruk kwam zowel van de kunst van Rafaël, als van die van Michelangelo. Na die tijd ontstonden zijn meest monumentale en grootse werken. Uit 1506 dateert zijn fresco met Christus en de Emmaüsgangers in S. Marco te Florence.
Na zijn terugkeer uit Rome schilderde hij o.a. zijn Marcus (Pitti, Florence) die verwant is met den Mozes van Michelangelo en de profeten in de Sixtijnse kapel. Van 1515 is zijn Annunciatie en heiligen in het Louvre, van 1516 zijn Christus en de vier Evangelisten in het Palazzo Pitti te Florence. Fra Bartolommeo weet op rustige, harmonische wijze zijn figuren te groeperen. Zijn composities bezitten evenwicht en monumentaliteit. Hij behoort daardoor tot een der inluiders van de fioog-Renaissance.
JHR DR J. S. WITSEN ELIAS
Lit.: H. von der Gabelentz, Fra Bartolommeo (1922).
