is de naam, die Lister’s leerling en medewerker Whatson Cheyne gaf aan een methode van opereren en wondbehandeling, die alle infectiekiemen ver van de wond wil houden. Schimmelbusch, in de kliniek van Von Bergmann in Berlijn, bracht de in 1885 nieuwe methode tot ontwikkeling en grotere bekendheid.
De antisepsis werd grotendeels verdrongen. Alles wat met de wond in aanraking komt moet steriel, d.i. absoluut kiemvrij, zijn. Verbandstoffen, instrumenten, enz. kan men door verhitting in stoom van hoge spanning, door koken of door droge verhitting volkomen steriliseren. Bij de huid is dit ideaal niet te verwezenlijken. De door Fürbringer in 1888 ingevoerde wijze om de handen van den chirurg te reinigen: wassen met warm water en zeep, alcohol en sublimaat, gaf een goede desinfectie van de huid. De kiemen die daarbij nog op de huid achterblijven, zijn gewoonlijk niet pathogeen.
Zij bevinden zich in de poriën van de huid en worden gedurende de operatie door het zweet naar buiten gebracht. Daar bovendien sublimaat aanleiding kan geven tot eczeem en de nagels er bruin door worden gekleurd, wordt dit middel bijna niet meer gebruikt. Na het wassen met alcohol bedekt de chirurg de hand met steriele rubberhandschoenen, die over de mouwen van de steriele operatieschort heengrijpen. Het voordeel van de grotere zekerheid wat de steriliteit betreft, weegt ruimschoots op tegen het iets verminderde tastgevoel, zodat handschoenen thans algemeen gebruikt worden. Het operatieterrein wordt geschoren, daarna gereinigd met aether en alcohol en (of) met jodiumtinctuur bestreken, waarna de omgeving steriel wordt afgedekt. De asepsis heeft de ontwikkeling van de chirurgie mogelijk gemaakt.J. H. J. VAN DER VUURST DE VRIES
Lit: C. Brunner, Handbuch der Wundbehandl. (1916).
