noemen zich sedert de 19de eeuw verschillende kerken of gemeenten. Vooreerst de Katholiek Apostolische Kerk, ontstaan als vrucht van bidstonden om een vernieuwde uitstorting van den Heiligen Geest, omstreeks 1830, welker ambtsdragers, apostelen, profeten, evangelisten en herders, op profetische wijze hun roeping ontvingen.
Het centrum was oorspronkelijk het landgoed Albury van Sir Henry Drummond bij Londen, daarna Schotland. Deze christenen stelden zich op de grondslag der Heilige Schrift en richtten hun Eredienst op bijzondere wijze in. Zij leefden in de verwachting van de spoedige wederkomst van Christus. Toen er omstreeks 1863 zes van de twaalf apostelen, welk ambt voor hen een zaak van geloofsbeginsel is, waren overleden, wilde men de ledige plaatsen niet meer aanvullen. Toen door de geloofsgenoten in Koningsbergen toch een zevende apostel werd aangewezen, ontstond een scheuring, waaruit de Hersteld Apostolische Zendingskerk werd geboren. Hierin trad F.
W. Schwartz als apostel voor Nederland op. Hij liet de Katholiek Apostolische Eredienst los. Zijn opvolger ondervond tegenstand door een nieuwe afscheiding onder Vater Fritz Krebs in Duitsland, die de Hersteld Apostolische Zendinggemeenten in de eenheid der Apostelen vormde. Deze is de meest talrijke in Nederland geworden met ongeveer 29 000 leden onder de eenhoofdige leiding van een apostel. De eerstgenoemde groep staat onder een priester, diakenen en onderdiakenen en telt ongeveer 2500 leden in Nederland, doch betreurt nog weer enige kleine schisma’s.
De Hersteld Apostolische Zendingsgemeente, met de toevoeging „Stam Juda” in haar naam, staat onder een profeet, evangelisten en herders en heeft ongeveer 500 leden. De eigenlijke import dezer overtuiging kwam in Nederland omstreeks 1860 uit Duitsland. Aartsdiaken was toen geruime tijd Mr Is. Capadose, zoon van Dr Abraham Capadose. Prof. Dr J.
H. Gunning Jr (gest. 1905) had bijzondere belangstelling voor de overtuiging der Apostolischen, speciaal hun toekomstverwachting. Naast het Avondmaal en de Doop kennen zij als derde sacrament de verzegeling naar Openbaring 7:3-8. Zij arbeiden in alle werelddelen met de aanspraak de ware Apostolische Kerk te zijn.PROF. DR J. N. BAKHUIZEN VAN DEN BRINK
Lit.: H. Nichaus, Lehrbuch für den Religionsunterricht4, (1924); A. J. Korff, Het Schild des Geloofs (Amsterdam z.j.).