is de naam voor een bestanddeel van verschillende verzamelingen van kerkelijke rechtsstof.
De Apostolische Canones treffen wij het eerst aan in 394. Zij hebben ons bereikt als onderdeel (VIII, 47) der Apostolische Constituties, een Pseudo-Clementijns werk uit de 4de eeuw, in het Oosten ontstaan. Zij schijnen afkomstig van den bewerker van die compilatie en handelen bijna geheel over de keuze, de wijding en de taak der geestelijkheid.
Wat vorm en inhoud betreft, vertonen zij veel gelijkenis met de besluiten van Antiochië (341) en Laodicaea (tussen 343 en 381). Opmerkelijk is, dat in § 85 een lijst der canonieke boeken voorkomt, die drie boeken der Maccabeeën opsomt, die de twee Clemensbrieven opneemt en de Clementijnse Constituties, maar de Openbaring van Johannes weglaat. Van de 85 paragrafen heeft men in de Latijnse overlevering slechts de eerste 50 aanvaard. Dit geschiedde, toen Dionysius Exiguus (overl. ± 540) ze, in het Latijn vertaald, opnam ineen meer omvattende verzameling van zijn hand. De Quinisexta van 692 heeft alle 85 goedgekeurd onder verwerping van het zgn. werk van Clemens. In alle talen, welke de Kerk sprak, vindt men zulke verzamelingen en de vraag naar hun samenhang, naar de aard der verschillende bestanddelen en naar de datering dier bronnen, is een complex van ingewikkelde literaire en historische problemen, waarover zeker nog niet het laatste woord is gesproken (z Apostolisch, Apostolische Constituties).
Lit.: C. Kirch, Enchiridion fontium Historiae ecclesiasticae antiquae (1923); Turner in het Journ. Theol. Stud. 1914/5, pp. 523 vv.
