naam van Hongaarse koningen.
Andreas I
Arpad (1046-1060) werd op de troon verheven door de heidens-Magyaarse partij als reactie tegen de toenemende Duitse invloed onder koning Peter. Andreas liet echter het Christendom de heersende godsdienst; tegen den Duitsen keizer Hendrik III, die van hem leenhulde verlangde, kon hij zich, dank zij de verdeeldheid in het keizerrijk, in de oorlog van 1051-1052 handhaven. Maar toen Andreas een zoontje geboren werd, smeedde zijn broeder Bela, aan wien hij de troonopvolging had beloofd, een samenzwering tegen hem, waardoor hij troon en leven verloor.
Lit.: Meyndt, Heinrich III und Arpad I (Leipzig 1870); Rademacher, Ungam und das Deutsche Reich unter Heinrich IV (Merseburg 1885).
Andreas II
Arpad (geb. 1175), koning van Hongarije van 1205-1235, was een zwak vorst, die de Duitse invloed en kolonisatie in zijn land bevorderde. Hij liet de Duitse Orde voor korte tijd toe en gaf de Saksen in Zevenburgen een vrijheidsbrief. De Duitse invloed aan het hof leidde echter tot ontevredenheid, die zich uitte in de moord op Andreas’ Duitse vrouw Gertrud (24 Sept. 1213). Een vruchteloze kruistocht van Andreas in 1217 putte het land uit. In 1222 werd hij gedwongen de Gouden Bul van Hongarije uit te vaardigen, die de rechten van de adel vastlegde en de invloed van vreemdelingen beperkte. In 1231 kregen ook de geestelijkheid en de lage adel meer rechten. De Gouden Bul is in zijn betekenis te vergelijken met de Engelse Magna Charta van 1215.
Andreas lIl
Arpad (1290-14 Jan. 1301), een kleinzoon van den voorgaande, was de laatste telg uit het huis der Arpaden. Hij streed tegen de kroonpretendenten Karel Martel en Karel Robert van Anjou. van wie de eerste te Napels door den pauselijken gezant was gekroond.
PROF. DR TH. J. G. LOCHER
Lit.: J. Pauler, Geschichte der ungarischen Nation unter den Arpaden (Budapest 1900), 2 Bde; A. Domanovszky, Die Geschichte Ungarns (München und Leipzig 1923); F. Eckhart, Introduction à l’histoire hongroise (Paris 1928), met bibl.; E. Csuday, Die Geschichte der Ungam, I (Budapest 1900).
