Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 17-06-2022

Ahikar -sage

betekenis & definitie

was in de Oudheid zeer verspreid en is, geschreven op papyrus, gevonden in de ruïnen te Elefantine in Zuid-Egypte. Het verhaal handelt over Ahikar, een vizier van den Assyrischen koning Sanherib, die in ongenade valt doordat zijn ondankbare pleegzoon hem belastert van verraad.

Hij ontsnapt aan de terechtstelling en wordt verborgen gehouden. De koning van Egypte doet een reeks onmogelijke vragen en opgaven aan Sanherib, in de mening dat na de dood van Ahikar niemand ze zal kunnen beantwoorden. Dan echter wordt hij in ere hersteld en vertrekt naar Egypte, waar de pharao wordt overwonnen. Behoort dit gedeelte tot de sprookjes over raadselwedstrijden, het begin bevat als samenspraak tussen Ahikar en zijn geadopteerden neef Nadan een merkwaardige reeks van zedespreuken, die van belang zijn voor de godsdienstige verhoudingen in het Oosten. Babylonische herkomst wordt door vele geleerden aannemelijk geacht: vandaar kwam het in de Joodse traditie (Boek Tobit), en verder werd het verspreid in het Syrisch, Aramees, Arabisch en Grieks, zelfs in het Slavisch en Roemeens.Lit.: J. Rendel Harris, F. C. Conybeare en A. Smith Lewis, The story of Ahikar from the Syrian, Arabic, Armenian, Ethiopië, Greek and Slavonic versions, 2nd ed. (London 1921); R. Smend, Alter und Herkunft des Ahikarromans und sein Verhältnis zu Äsop (Giessen 1908) (Beihefte zur Zeitschrift für die alttestamentische Wissenschaft, XIII); F. Nau, Histoire et sagesse d’Ahikar l’Assyrien (Paris 1909); Ed. Meyer, Der Papyrusfund von Elephantine, 2. Aufl. (Leipzig 1912), o. 102-128; Th. Nöldeke, Untersuchungen zum Achigar-Röman (Berlin 1913) (Abhandl. Univ. Göttingen, Phil. Hist. Abt., N. S. XIV, 4); B. Meissner, Das Märchen vom weisen Achigar (Leipzig 19x7); J. de Vries, Die Märchen von klugen Rätsellösern (Helsingfors 1928), blz. 374-392); A. Cowley, Arabic Papyri of the fifth Century (1923).

< >