is de naam van vijf Spaanse Omajjaden.
Abd al-Rahman I,
een kleinzoon van den Omajjadischen kalief Ilisjam, ontkwam aan het bloedbad, dat de Abbassieden in 750 onder zijn familie aanrichtten. Na veel omzwervingen in N.-Afrika kwam hij in Spanje, waar hij in 756 het onafhankelijk emiraat Cordova stichtte. Hij wordt geroemd om zijn staatsmanswijsheid en geestkracht en zijn afkeer van wraakzucht. Door de inrichting van een staand leger wist hij zowel de trotse Arabische edelen als de democratische Berbers in toom te houden. Zijn Abbassiedische tegenstander al-Mansoer achtte hem hoog. Ook tegen Karei den Grote streed hij met succes in de Noord-oostmark. Hij begon de bouw der grote moskee te Cordova en overleed in 788.
Abd al-Rahman III
(912-961) maakte een einde aan de burgeroorlog tussen de Arabische aristocratie, de Berbers en de Mohammedaanse Spanjaarden in Andalusië en bevestigde de grenzen van zijn rijk tegen Leon, Castilië en Navarra. Vandaar dat hij de bijnaam al-Nasir (de redder) kreeg. Ook streed hij tegen de Fatimiden in Afrika (Egypte was toen nog niet veroverd door de Fatimiden); met zijn vloot beheerste hij het westelijk deel van de Middellandse Zee, terwijl Noord-Afrika onder zijn invloed stond. Deze vorst, die in 929 de titel van Kalief aannam, is bovendien beroemd als bevorderaar van kunsten en wetenschappen. Hij is de stichter van de prachtige residentie al-Zahra bij Cordova.
Lit.: Dozy, Histoire des Musulmans d’Espagne, 2e ed. (Leyde 1932); Lévi-Provencal, L’Espagne au Xe siècle, p. 45 vlg.
