Zuidnederlands Woordenboek

Walter De Clerck (1981)

Gepubliceerd op 03-02-2023

pol

betekenis & definitie

Klein, poezelig, mollig handje (van een kind); - ook: hand (in ’t alg.); iem. een pol geven, een hand geven, goeiedag zeggen (bij het afscheid e.d.); (een) schone pol, ter aand. van de rechterhand (in tegenst. tot de linkerhand: de lelijke pol): geef eens uwe schone pol aan de nonkel; zijn pollen gaan wassen, ook: naar de w.c. gaan.

- Zie ook de dialectwdb., o.a. BO, C., J. en S.

Och meneer, zei een vader, van mij hebben ze twee kinderkens vermoord. Ge moet dat varken niet eens zelf zijn straf geven, als ge ’t mij maar eens effekens in mijn pollekens geeft, vijf minuten, meneer, langer niet, op vijf minuten ben ik er mee klaar, WALSCHAP 1935. 47.

Die van Verdonck mag haar pol kussen ... Tot over de ooren in het geld... Ziet ge ze al paradeeren? Dag, madame van den steenbakker! WACHTERS 1946, 143.

Ons Eentje zal geweend hebben omdat ik hem niet in zijn bedje heb gelegd. Mijn polleke vijf minuten vasthouden, zegt hij altijd. Dan verberg ik zijn knuistje in mijn hand, en moet vertellen van zijn engelbewaarder, VERMEYEN 1947, 130.

Onder de verbaasde ogen van de fiere vader stak Van Gansen haar z’n hand toe. En Merelke greep met heur beide pollekens die kloeke hand en drukte ze innig, LANGENS 1947, 55.

Op een middag kwam hij thuis. Moeder stond hem en zijn zusters af te wachten aan de deur. Hij gaf ze geen hand zoals gewoonlijk. Hij klemde zijn twee pollen op mekaar, DURNEZ z.j. (± 1958), 140.

Als wij samen wandelen, voel ik me als een braaf, klein dochterke dat een polleke krijgt van papa en een eindje met hem mag meelopen, BERKHOF 1962, 24.

Iedereen wilde Marieke nog ’nen goeiendag zeggen en ’ne pol geven, TIMMERMANS 1966, 112.

De dikke waardin kwam met een handdoek van achter de schenkbank en terwijl ze haar pollen droogwreef had ze de pick-up roodgloeiend gezet, PAUWELS 1971, 10.

De meeste werknemers weten niet welke gevaarlijke stoffen zij binnenslikken of in hun pollen krijgen, Volksmacht 27/8/1976.

Een andere schrijvelaar had een bekerke meegebracht van zijn gazet. Voor de prinses. Na de grote prijzen werd in alle intimiteit dat bekerke in de pollen gestopt. „Zonder boe of ba”, Weekbode 24/6/1977.

De eerste schooldag is voor gastarbeiderskinderen al niet minder droevig dan voor de andere, maar de zuster kent de (internationale) taal van een kinderhart. Bemoedigend schuift zij het polletje in haar hand, die al zo vaak kleuters heeft geleid tijdens hun eerste stappen in de grote schoolwereld, Gazet v. Antw. 2/9/1977.

Afl.: gepol, handjes geven (Een kwartierken later waren ze aan den Reinaert. En het was met Charlot een gepol en lawijd gelijk een laatste oordeel, TIMMERMANS 1966, 52).