1. Zeer gebr. pur. voor: envelop(pe); - iets onder omslag opsturen e.d., in een envelop; iets onder afzonderlijke omslag toesturen e.d., separaat toesturen (gall., naar fr. sous pli séparé e.d.).
- Zie ook de Opm.
Tot de postbode op zekeren dag, met brieven en dagbladen, een lichtblauw omslag, waarop vreemdsoortige postzegels kleven, op zijn bureau smijt. Een brief uit Argentinië! WACHTERS 1946, 122.
Een kleurloos, kort briefje, dat ze eerst wilde verscheuren, maar daarna toch in het omslag stak, BIJDEKERKE 1948, 252.
Achiel heeft een omslag op zak. Hij haalt het te voorschijn en verzoekt Ida het aan Tante Celesta te willen afgeven. Er is geld in, TEIRLINCK 1952, 2, 49.
Hoe hij het ook probeerde, zich de straten inbeeldde, de huizen waar hij aangeklopt had om het witte omslag af te geven, met zachte stem het doel van zijn komst te verklaren, zijn terugkeer aan te kondigen om het omslag met de giften op te halen VAN AKEN 1965, 15.
„Hier is een briefje”, - ze vouwde de omslag dicht - ‘voor een jeugdvriend, misschien doet hij nog wel wat voor me. Ik hoop het voor u’, LEYS 1970, 20.
Omslagen schrijven op kantoor kan óók afstompend zijn, Knack 18/4/1973, p. 32.
Vrouwen met beroepsarbeid hebben wel maandelijks een omslag met hun loon of wedde, Vrouw en Wereld maart 1975, p. 4.
De verzending onder gesloten en voldoende gefrankeerde omslag, met de vermelding «ijskamp Ajuinmarkt» dient toe te komen op volgend adres: Gemeentebestuur/Ledeberg, Uit een Informatiefolder Ledeberg aug. 1976.
Gebruik een normale omslag en frankeer ’m met een postzegel van 6,5 F., Bond 4/2/1977.
Kandidaatlijst onder neutrale en gesloten omslag, Bond 4/2/1977.
Die mensen krijgen een brief van de koning, een omslag met 1000 frank, een mooie foto van zichzelf en een koffieservies, Gentenaar 1/6/1977.
Hij overhandigt mij een groene omslag die ... mijn loongeld van negen dagen bevat, Gazet v. Antw. 10/7/1977.
Uw bijdrage kan U onder omslag bezorgen aan één van de bestuursleden, Kerk en Leven (ed. Boom) I3/4/I978.
Ook o.a.: VAN HEMELDONCK 1946, 83. DE COREL 1949, 162. WEYTS 1950, 240. ELSSCHOT 1960, 531. STREUVELS 1962, 10. PAUWELS 1971, 76. Touring 7/4/1977. p. 31.
2. Wikkel (van een reep chocolade e.d.).
- Zie de sam. chocoladeomslag.
3. (Naaist.) Pur. voor: revers (van een jas).
Nadat hij tien keer mijn hagelwit strikje had herknoopt ... en met kennersblik de onzichtbare pluisjes van mijn zijden omslagen had weggeblazen, gaf hij mij goedkeurend oorlof om in de spiegel te kijken, LEBEAU 1962, 104.
Opm.: In Vl.-België in de schrijft, zeer gebruikelijk, terwijl in de spreekt, veelal envelop het gewone woord is. In de standaardt. wordt omslag (buiten de gewone bet.) wel gebruikt in toep. op een grote envelop voor het versturen van boeken, papieren, kopij enz., alsook in toep. op een adresband waarin tijdschriften e.d. worden verstuurd. In de bet. ‘envelop voor een brief’ e.d. is omslag ongebruikelijk; deze toep. werd dan ook door alle excerpenten als zodanig gekarakteriseerd (in totaal 56 vindplaatsen). Mogelijk is het bovenstaande een verklaring voor het feit dat in de meeste handwdb. (behalve KRAMERS) omslag toch in de bet. ‘envelop(pe), couvert’ is opgenomen; bij KOENEN echter met de aand. ‘gew.’.
- Als kleermakersterm komt omslag in de standaardt. wel voor in toep. op een omgeslagen gedeelte van een kledingstuk, bijv. broeken met een omslag onderaan de pijp enz. (vgl. de bet. 3).
Sam.: chocoladeomslag (Vroeger verzamelden we allerlei chocoladeomslagen die ons recht qaven op ettelijke kilo’s pralines, Vrouw en Wereld nov. 1973, p. 11); loonomslag, loonzakje (Hij ging zijn loonomslag halen en gooide hem volledig, zonder één frank achter te houden, op de tafel, Vrouw en Wereld dec. 1974, p. 43.