Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 28-12-2022

Wilhelm FRICK

betekenis & definitie

Duits nationaal-socialistisch politicus (Alsenz, Pfalz, 12 Mrt 1877 - geëxecuteerd Neurenberg 16 Oct. 1946), studeerde in de rechten en had van 1917-1923 een leidende functie bij de politie in München. In de dagen van de Hitler-Putsch (Nov. 1923) ressorteerde het Polizeipräsidium onder hem en bij die gelegenheid bleek, dat hij een begunstiger was van de jonge NSDAP wat tot zijn ontslag leidde.

Sedert 1924 had Frick als nationaal-socialist zitting in de Rijksdag. Hij was voorzitter van de fractie van zijn partij.Van 1930-1931 was hij als eerste nationaalsocialbt minister in een Duitse regering, nl. minister van Binnenlandse Zaken en van Opvoeding van Thüringen. Toen Hitler in Jan. 1933 zijn eerste kabinet vormde, was Frick een van de drie nationaal-socialisten, die daar deel van uitmaakten, wederom ab minister van Binnenlandse Zaken. Consequent ging hij aan het werk, om het Duitse staatsleven volgens de nationaal-socialistische beginselen om te vormen. De souvereiniteit van de Duitse Länder werd opgeheven, hun parlementen werden ontbonden en hun regeringen naar huis gestuurd.

Daarnaast werd de gehele Duitse ambtenaarsstand aan een grote zuivering onderworpen. In 1937 werd een nieuw Beamtengesetz afgekondigd, die gedeeltelijk reeds vóór 1933 was uitgewerkt, maar ook veel nationaal-socialistische ideeën bevatte. (Na de bezetting van Duitsland door de Geallieerden, werden deze laatste er uit verwijderd. Verder b zij tot nog toe echter blijven bestaan). Bij het uitbreken van Wereldoorlog II werd Frick „Generalbevollmächtigter für die Reichsverwaltung”.

Frick trad in het algemeen weinig op de voorgrond, gaf ook weinig om representatie, maar was een van de taaiste doordrijvers van de Duitse politie-staat. Zo droeg de anti-semietsche wetgeving in haar formele volledigheid zijn stempel. De wilde praktijken van de Gestapo mochten zijn administratieve geest niet helemaal liggen, verzet er tegen ging ook niet van hem uit, al bestond er, vooral in de laatste jaren, een persoonlijke animositeit tussen hem en Himmler. Toen bij de mislukte Putsch van 20 Juli 1944 de onbetrouwbaarheid van het Duitse thuisfront was gebleken, trad de laatste in zijn plaats ab minister van Binnenlandse Zaken op.

Als opvolger van von Neurath fungeerde Frick tijdens Wereldoorlog II nog ab „protector” van Bohemen en Moravië.

Na afloop van de oorlog was Frick één van de nationaal-socialistische leiders, die door het Internationale Militaire Tribunaal van Neurenberg ter dood werden veroordeeld.

j. R. EVENHUIS.

< >