graaf, Frans diplomaat (Bastia op Corsica 29 Apr. 1817 — Parijs 28 Mrt 1900), door wiens bemiddeling in 1860 het verdrag met Italië tot stand kwam, dat Nice en Savoye Frans maakte, was van 1864-1870 ambassadeur in Berlijn. Na Pruisens machtstoeneming ten gevolge van de oorlog van 1866, waarin hij tevergeefs had willen bemiddelen, trachtte hij op instigatie van de keizerlijke regering te Parijs de linker Rijnoever, België of Luxemburg als „schadeloosstelling” voor Frankrijk van Bismarck te verwerven.
Bismarck weigerde, waardoor de verstandhouding tussen Pruisen en Frankrijk gespannen werd. Over de trooncandidatuur van Leopold van Hohenzollern-Sigmaringen in Spanje onderhandelde hij met Wilhelm I te Ems. De eisen dienaangaande van Frankrijk leidden tot het „telegram van Ems” en het uitbreken van de Frans-Duitse oorlog van 1870/1871. Hij trad 16 Aug. 1871 uit de diplomatieke dienst. Tegen de beschuldigingen van zijn superieuren, dat de catastrofe voor een goed deel aan hem te wijten was, verdedigde hij zich in zijn Ma mission en Prusse (1871) en Essais diplomatiques (i895-’g6). Hij schreef verder nog o.a. Nouveaux essais diplomatiques (1897).Lit.: H. Welschinger, La guerre de 1870; causes et responsabilités (2 vols. 1910); H. Oneken, Die Rheinpolitik Napoleons III, 1863-1870 (1926); Schoeps, Graf B. (1915).
