Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 18-10-2023

VERZILVEREN

betekenis & definitie

het galvanisch neerslaan van zilver, wordt vaak toegepast en vrijwel uitsluitend in alkalische baden van bijv. 13,2 g/l chloorzilver (= 10 g/l zilver) en 20 g/l cyaankalium, zilveranoden, bij gewone temperatuur en een stroomdichtheid van 0,3 amp./dm’. Optredende dompel verzilvering maakt het direct verzilveren van metalen meestal onmogelijk, met uitzondering van tin, lood en Brittanniametaal, waarvoor men speciale baden ter vóórverzilvering gebruikt.

Men moet het voorwerp eerst verkwikken in een kwikbeits. Dit is alkalisch, bijv. voor koper en zijn legeringen (5-10 g/l cyaankwikzilverkalium en 10-20 g/l cyaankalium), of zuur, bijv. voor nikkel en legeringen met hoog nikkelgehalte, zoals alpaca (100 g/l kwikzilversulfaat en 160 cms/l geconc. salpeterzuur). Zink, ijzer, staal en nikkel worden eerst verkoperd of beter vermessingd; na alkalisch verkwikken volgt dan het verzilveren. Men verkrijgt in het algemeen suikerachtige, matte, witte zilverneerslagen, waaraan men de zilverglans geeft door kretsen of beter door bruneren. Kretsen is een soort polijsting met een kleine ronddraaiende messingdraadborstel, bevochtigd met zeepwater of zeepwortelaftreksel. Bruneren geschiedt door uit de hand polijsten met de stompe kant van het bruneerstaal, een soort mes met kort en stomp lemmet. Behalve als nabehandeling past men dit ook verscheidene malen als tussenbewerking toe door het verzilveren te onderbreken, te kretsen of te bruneren, te ontvetten en weer te verzilveren. Bij glanszilverbaden is dit overbodig.

Om het aanlopen van zilver(neerslagen) te beletten slaat men tegenwoordig een dun laagje rhodium galvanisch er op neer. Soms worden ook nog contact- en dompelzilverbaden toegepast (z ook galvanotechniek).

< >