Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 28-12-2022

Van Galen

betekenis & definitie

(1), was de naam van een in Wereldoorlog II verloren gegane Nederlandse torpedobootjager, nagenoeg van hetzelfde type als Hr Ms „Banckert”. Het schip kwam in 1929 gereed en vertrok in Jan. 1930 naar West-Indië, vanwaar het een jaar later naar Ned.

Indië vertrok voor de dienst aldaar. Toen het gevaar dat Nederland in de reeds uitgebroken Wereldoorlog II betrokken zou worden, steeds dreigender werd, werd dit schip naar Nederland teruggeroepen ter versterking van de zeestrijdkrachten aldaar. In de eerste week van Mei 1940 arriveerde het, onder commando van de kapitein luit. ter zee Pinke staande schip in het moederland. Toen de 10de Mei de gevechten uitbraken werd zij naar Rotterdam gezonden om daar artilleriehulp te verlenen.

Langs de kust naar Hoek van Holland stomende rekende zij af met een aantal te Katwijk op het strand gelande vijandelijke transportvliegtuigen. Op de Waterweg gekomen kreeg zij order om het door de Duitsers bezette en in gebruik genomen vliegveld Waalhaven te bombarderen. Dit geschiedde onder nagenoeg voortdurende aanvallen van uit de lucht. In deze slechts nauwe wateren moest dit fataal aflopen en op de 11de Mei werd het schip, na gedaan te hebben wat het kon, ten gevolge van een hevig bombardement in de Merwedehaven tot zinken gebracht.(2), is thans de naam van een Nederlandse torpedobootjager van 1670 ton (Wash. Standaard)waterverplaatsing met een bewapening van 6 kanons van 12 cm, 10 torpedo-lanceerinrichtingen, een antilucht- en een dieptebom-batterij, en met een oorlogsbemanning van ca 220 koppen. Hij werd hoofdzakelijk met in Ned. Indië in 1940-’41 door de burgerij samengebrachte gelden door de Ned. regering in Engeland aangekocht.

Het schip kwam begin 1942 gereed en vertrok kort daarna naar het Oosten waar het, ingedeeld bij de Britse Eastern Fleet, aan verscheidene acties o.a. tegen Madagascar deelnam. Van eind 1942 tot begin 1944 verrichtte hij te zamen met Hr Ms „Tromp”, „Jacob van Heemskerck” en „Tjerk Hiddes” escortediensten van Fremantle uit (West-Australië). Na nog een korte periode bij de Eastern Fleet vertrok hij eind Sept. 1944 voor het ondergaan van een welverdiende onderhoudsbeurt naar Engeland alwaar hij i.v.m. het tekort aan escorteschepen, eerst nog tot Apr. 1945 escortediensten verrichtte. Sedert het einde van Wereldoorlog II heeft hij beurtelings dienst gedaan in Indonesië en Nederland.

j. G. cox.

< >