(1), voormalig graafschap in Noord-Frankrijk, ten Z.O. van de Oise, bestaat uit een met vruchtbare klei bedekt kalkplateau en is een rijke landbouwstreek (tarwe, suikerbieten en kunstweiden), die vnl. op Senlis en Compiègne is georiënteerd.
GESCHIEDENIS
Vóór 1790 was Valois een graafschap en hertogdom in de lle-de-France (Crépy-en-Valois, Villers-Gotterets, Compiègne, Senlis), daarna verdeeld over de departementen Oise en Aisne. In 1213 verwierf Philips Augustus het graafschap voor de Kroon, doch in 1284 verleende Philips III het als apanage aan zijn jongste zoon Karel, stamvader van het koningshuis Valois, dat in 1328 met Karel’s zoon Philips VI de troon besteeg. Karel V scheidde in 1375 Valois opnieuw van het kroondomein af als apanage voor zijn zoon Lodewijk (van Orléans), voor wie het graafschap in 1402 tot hertogdom werd verheven. Tot 1515, toen Frans I het hertogdom weer aan de Kroon bracht, bleef Valois in het bezit-van de Huizen van Orléans en Orleans-Angoulême. Lodewijk XIV schonk Valois in 1660 aan zijn broeder Philips, stamvader van het Huis Bourbon-Orléans (II).
(2), Frans koninklijk geslacht (zie stamboom), jongere lijn van de Capetingen, dat van 1328-1589 over Frankrijk heeft geregeerd: de hoofdtak tot 1498, de zijtakken Valois-Orleans en Valois-Orleans-Angoulême resp. van 1498-1515 en van l5l5-l58g. Andere zijtakken zijn het Huis Valois-Anjou, dat de koningskroon van Sicilië-Napels verwierf, en het Huis Valois-Bourgondië (z Bourgondische Huis).
