(Lat.: uniformis, eenvormig), eenvormige kleding voor krijgslieden, die in de strijd een direct onderscheid tussen vriend en vijand mogelijk maakt. In het volkenrecht legitimeert de uniform de drager als persoon, deel uitmakend van een leger.
Ofschoon reeds sedert de Middeleeuwen hier en daar pogingen zijn aangewend om bepaalde groepen van krijgslieden gelijkelijk te kleden, kan men eerst sinds 1670 spreken van een algemene invoering van militaire uniformen. Voordien voorzagen de huursoldaten zelf in hun kleding en uitrusting, zodat de legers een bontgeschakeerd uiterlijk vertoonden.De oorsprong van de uniform moet niet zozeer gezocht worden in het streven om vriend en vijand van elkaar te onderscheiden, doch eerder in het feit, dat de regimentscommandanten verplicht waren op gezette tijden, meestal om de twee jaar, hun gehele regiment van nieuwe kleding te voorzien. Zij waren daarbij volkomen vrij ten aanzien van kleur en snit, zodat bijv. de Nederlandse infanterie ca 1700 wit, grijs, rood of blauw als hoofdkleur van de uniformen had. Eerst in de tweede helft van de 18de eeuw kwam men tot strengere reglementering van de kleding en werd het gemakkelijker om de verschillende legers van elkaar te onderscheiden. Oorspronkelijk week de snit van de uniformen weinig af van die van de burgerkleding, maar gaandeweg werden gedurende de 18de eeuw de verschillen groter. Zeer verschillende invloeden hebben op de ontwikkeling der uniformen invloed uitgeoefend, zoals uit de geschiedenis van de Nederlandse uniformen kan blijken.
Na Wereldoorlog II werden khaki-uniformen naar Engels voorbeeld, echter met Nederl. (Belgische) distinctieven en emblemen, in gebruik genomen. Bij het ontwerpen van deze laatste heeft men getracht oude traditie zoveel mogelijk te behouden en te herstellen. Een zelfde streven heeft men gehad bij de invoering van de gala-uniformen voor de garde-regimenten (Grenadiers, Jagers en Prinses Irene). In de meeste landen dragen verschillende groepen beambten, politie, posterijen enz. uniformen, die meestal een zekere overeenkomst in stijl met die van het leger vertonen. Ook Rode Kruis-organisaties beschikken over internationaal erkende uniformen. De geüniformeerde politieke strijdorganisaties van vóór en tijdens Wereldoorlog II zijn maar al te bekend.
DR F. G. DE WILDE.
