(Troja, Ilion, Ilias of Ilium), beroemde hoofdstad van het landschap Troas, volgens de overlevering gesticht door Tros, de zoon van Dardanos, in de tijd van koning Priamos belegerd door de Grieken onder Agamemnon, veroverd met hulp van het „Houten paard”, volgens de Griekse chronografen in het jaar 1184 v. Chr. zTrojaanse Oorlog).
Sedert 1870 zijn te Hissarlik, de plaats, die men met de stad Troje van de Ilias vereenzelvigt, opgravingen verricht door H. Schliemann. Deze opgravingen zijn in 1894 afgesloten door W. Dörpfeld en in 1932 met zijn medewerking hervat door een Amerikaanse expeditie. Door deze opgravingen is vastgesteld, dat daar ter plaatse reeds vóór 3000 v. Chr. mensen hebben gewoond. De oudste, grotere nederzetting, die door een zware muur was omgeven, de zgn. 2de stad, is tussen 2500 en 2000 v. Chr. bewoond geweest. Schliemann hield deze nederzetting voor de stad van Priamos, en de schat van kostbare voorwerpen, die hij in de muur van deze stad ontdekte (later in Mus. für Völkerkunde, Berlijn), is om die reden als de schat van Priamos bekend. Eerst na de dood van Schliemann werden de veel belangrijker overblijfsels ontdekt van de 6de stad, uit de tijd van de Mykeense cultuur (ca 1500-1200 v. Chr.), die met meer recht als de stad van Priamos kan gelden. De gde stad dateert uit de Hellenistisch-Romeinse tijd, toen daar ter plaatse een heiligdom voor de godin Athena gevestigd was.
Lit.: A. M. Young, Troy and her Legend (Univ. of Pittsburgh Press 1948); Troy. Excavations, conducted by the Univ. of Cincinnati 1932-38, ed. by C. W. Blegen a.o., 5 dln, verschenen: dl i (2 stukken, Princeton Un. Press 1950), dl 2 (id., id. 1951); vgl. J. H. Jongkees, T., brug tusschen Azië en Europa (Den Haag 1942).
