Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 18-10-2023

Tommaso GROSSI

betekenis & definitie

Italiaans schrijver (Bellano, Gomo, 23 Jan. 1790 - Milaan 10 Dec. 1853), studeerde rechten te Pavia en schreef jong revolutionnaire verzen in Milanees dialect (La Prineide, 1815; de „novella in ottave” La Fuggitiva; samen met de grote dialectdichter Carlo Porta*: Per el matrimoni Verri-Borromeo ter verdediging van de Romantiek). Door vlot succes, groter nog na zijn verzen-noveile Ildegonda (1820), aangemoedigd, waagde hij zich nu aan een groot epos in 15 zangen, I Lombardi alla prima Crociata, waarmee hij — wellicht onbewust — Tasso dacht te evenaren en dat bij zijn verschijning (1826) wel door het lezerspubliek gunstig werd ontvangen (het bood Verdi zelfs de stof voor zijn gelijknamige opera), doch een ware storm van slechte critieken uitlokte, die de dichter ontmoedigden.

Hij wilde het nu met de historische roman proberen, zocht daartoe contact met, won het vertrouwen en werd zelfs huisgenoot van de grote Aless. Manzoni*; en inderdaad is zijn Marco Visconti (1834), hoezeer ook conventioneel, pathetisch en somtijds huilerig, de herinnering aan een Walter Scott en een Manzoni niet onwaardig: Grossi weet in ieder geval zijn lezer tot het eind toe te boeien. In 1838 huwde de schrijver en verliet Manzoni’s huis, vestigde zich als notaris en liet literair nog slechts met gelegenheidsverzen ter ere van de Milanese revolutiedagen van 1848 van zich horen. Hij had korte tijd zitting in de voorlopige Lombardijse regering en redigeerde de acte van aansluiting van Lombardije bij Piemonte.MR H. VAN DEN BERGH

Bibl. De meest volledige uitg. van Gr.’s werken: Milano 1877; zijn 3 ,,novelle’*, met andere, in Novelle poetiche di vari autori (Firenze 1888).

Lit.: A. Vismara, T. G. (Gomo 1881); C. Salvioni, Lettere di T. G. ecc., in Arch. stor. lomb. XXXV; G.

Brognoligo, T. G. (Messina 1916); G. Busolli, T. G. e le sue novelle (Treviso 1895).

< >