Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 06-08-2022

Tivoli

betekenis & definitie

het antieke Tibur, is een plaats in Italië, prov. Rome, op de linkeroever van de Teverone of Aniene (de oude Anio), 30 km ten W. van Rome gelegen.

Zij had in 1950 16 880 inw. en heeft in Wereldoorlog II aanzienlijk geleden. Uit de Romeinse tijd stamt de villa van Hadrianus (nu: Villa Adriana) met o.a. een Grieks theater, een Nymphaeum, de Stoa poikile en het dal van Canope, naar een Egyptisch heiligdom van Serapis. Het geheel is zeer beschadigd, maar uiterst bezienswaardig. Bij de stad zelf zijn de eertijds beroemde watervallen (thans ten dele voor industriedoeleinden afgeleid) met, in de rots, de grotten van de Sirenen en Neptunus. Er tegenover liggen een ronde tempel van Vesta en de rechthoekige van de Sibylle. Uit de Renaissance stamt de Villa d’Este, gebouwd door Pirro Ligorio voor kardinaal Ippölito d’Este (1550). Het gebouw zelf is onbelangrijk, maar de prachtige tuinen met honderden fonteinen en waterwerken, tegen de glooiing van de heuvel aangelegd, hebben de grootste kunstenaars geïnspireerd, o.a. Franz Liszt en Gabr. D’Annunzio; de eerste woonde er geruime tijd als gast van de toenmalige eigenaar kardinaal Hohenlohe. Lange tijd in verval, is de villa thans door de Staat grondig gerestaureerd.

< >