orde van reguliere geestelijken (Lat.: Ordo Clericorum Regularium, vulgo Theatinorum, afgek. C.
R.), in 1524 te Rome gesticht door de latere paus Paulus IV Petrus Caraffa, destijds bisschop van Chieti (Lat.: Theate), en door de H. Cajetanus, aan wie de leden hun beide namen Theatijnen en Cajetanen ontlenen. Goedgekeurd in 1524 door Clemens VII.In die tijd van geloofsverzwakking stelde zij zich ten doel het godsdienstig leven te versterken door preken en biechthoren, benevens door een leven in strenge armoede, als reactie tegen de geldzucht van vele geestelijken. Het door deze orde voortgebrachte grote aantal bisschoppen (ca 200) schonk haar de erenaam „kweekschool voor bisschoppen”. Haar arbeidsveld bleef, ondanks tijdelijke nederzetting ook in andere landen, Italië, waar zij ook thans nog in niet meer dan een tiental huizen en nauwelijks honderd leden voortbestaat. Bij deze mannelijke voegde zich in 1633 die der Theatinessen, gesticht door Ursula Benincasa, voor een in strenge afzondering van de wereld te leiden contemplatief leven.
