zijn breuk- of plooiingsgebieden van de aardkorst, die door tektogenese zijn gevormd. Wij onderscheiden dus breuktektogenen en plooiingstektogenen, welke laatste term overeenkomt met orogenen. Plooiingstektogenen ontstaan door tangentiale druk in de aardkorst.
Hiertoe behoren o.a. de grote ketengebergten op aarde: Alpen, Apennijnen, Pyreneeën, Oeral, Himalaja, Karakoroem enz. maar ook de in oudere geologische tijdperken gevormde plooiingsgebieden, bijv. de Ardennen, de Eifel, Bretagne enz., die vroeger ook wel hoge gebergten geweest zijn, maar later min of meer genivelleerd werden. Breuktektogenen ontstaan door rek in tangentiale zin in de aardkorst. Hiertoe behoren: Vogezen-Rijndal-Schwarzwald, voorts o.a. de Oostafrikaanse breukzone, met een lengte van meer dan 6000 km van 150 Z.Br. tot 370 N.Br., die zich naar het N. voortzet door de Rode Zee, de Golf van Akaba, de Dode Zee, het Jordaandal en het meer van Tiberias.
