(lumbago) is een pijnlijke aandoening van het onderste gedeelte van de rug, welke zich in aanvallen voordoet, plotseling of geleidelijk begint, van zeer korte duur (minder dan een dag) kan zijn, maar soms ook maanden duurt. Deze veel voorkomende afwijking wordt door de zieke meestal in de spieren gelocaliseerd en recidiveert vaak.
Ischias wordt dikwijls door lumbago voorafgegaan; vele onderzoekers menen dat men in beide gevallen gewoonlijk te doen heeft met een minderwaardigheid der onderste tussenwervelschijven van de lendenwervelkolom, waardoor deze, bijv. bij bukken of tillen, in de knel kunnen komen tussen de aangrenzende wervellichamen waardoor de pijn, stijfheid en dwangstand worden veroorzaakt, die men bij lumbago en ischias aantreft. In overeenstemming met deze opvatting is het feit dat de lumbago-pijn vaak toeneemt door een drukverhoging in de ruggemergszak, teweeggebracht bijv. door hoesten en niezen.Wanneer de zgn. lage rugpijn („low back-ache”) meer chronisch is, kunnen er allerlei afwijkingen aan ten grondslag liggen, statische misvormingen als een kromme of scheve rug, overbelasting bijv. door vetzucht, een slechte houding, afwijkingen van de onderste ledematen als platvoeten, O- of X-knieën, heupafwijkingen, scheve bekkenstand enz. Men dient dan ook afwijkingen der inwendige organen, bijv. van de baarmoeder, van nieren, urinewegen enz. te overwegen. Chronische rugpijn komt ook nogal eens voor bij jonge asthenische vrouwen met psychische moeilijkheden of nerveuze overbelasting. De acute aanvallen worden gewoonlijk behandeld met rust, warmte, pijnstillende middelen en soms massage. De behandeling der chronische klachten is afhankelijk van de oorzaken. Het is niet onmogelijk dat de grote frequentie van dit soort aandoeningen een gevolg is van een nog niet voldoende aangepast zijn van de mens aan een phylogenetisch nieuw verworven eigenschap, de opgerichte gang.
DR G. VAN DAM