Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 07-02-2022

Spencer compton ca vendish van DEVONSHIRE

betekenis & definitie

markies Hartington, 8ste hertog, Brits staatsman (Holker Hall 23 Juli 1833 - Cannes 24 Mrt 1908), werd reeds in 1857 lid van het Lagerhuis en veroorzaakte in 1859 een motie van wantrouwen, die de val van het ministerie Derby ten gevolge had. Hij werd in 1863 eerste lord der admiraliteit en onderstaatssecretaris van oorlog onder Palmerston en onder Russell staatssecretaris (tot 1866).

In hetgroteministerie Gladstone (1868-1874) was hij eerst postmaster-general en vervolgens eerste secretaris voor Ierland. Na de val van dit bewind werd hij (toen Lord Hartington genoemd) leider van de liberalen in het Lagerhuis en keerde zich als zodanig met felheid tegen Disraeli’s Indische politiek (oorlog met Afghanistan). Toen Gladstone opnieuw aan het bewind kwam, werd hij secretaris voor Indië en in 1882 minister van Oorlog; in deze functie is hij verantwoordelijk voor de expeditie van Gordon. Met Gladstone was hij het oneens i.z. Home-rule; hij scheidde zich af met de andere liberale Unionisten. Lord Devonshire (zijn vader was in 1891 overleden) weigerde tot 1895 toe te treden tot enig conservatief kabinet; toen werd hij voor onderwijszaken opgenomen in het ministerie-Salisbury, tot hij in 1003 als tegenstander van protectie aftrad.Hij bestreed buiten de regering krachtig de politiek van Joe Chamberlain, maar kreeg de meerderheid der Unionisten tegen zich. Devonshire reisde veel en was persoonlijk bevriend met de Prins van Wales, later Eduard VII. Sinds 1891 had hij zitting in het Hogerhuis.

Lit.: Bernard Holland, Life of the 3th duke of D. (a dln, 1911).

< >