Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 18-10-2023

Samuel MORSE

betekenis & definitie

(Finley Breese), Amerikaans natuurkundige (Charlestown, Massachusetts, 27 Apr. 1791 - New York 2 Apr. 1872), is bekend als de uitvinder van de naar hem genoemde telegraaf (de Morsetelegraaf).

Hij was op een reis naar Italië door een natuurkundige opgewekt tot electrische proefnemingen en vervaardigde in 1837 een model van een telegraaftoestel, waarbij tekens in zig-zag-vorm op een papieren lint werden geschreven. Later gebruikte hij een tekensysteem, dat uit combinaties van punten en strepen bestond (het zgn. Morse-alphabet). In 1843 richtte hij met steun van het Amerikaanse Congres de eerste proefverbinding tussen Washington en Baltimore op, die 27 Mei van dat jaar in gebruik genomen werd. Hij was bovendien directeur van de Academie der Beeldende Kunsten en beoefende de schilderkunst.

Oorspronkelijk bestond het Morse-alphabet uit vier elementen: punten en strepen, lange en korte tussenruimten. Daarin werd in 1847 door Gerke te Hamburg verandering gebracht, doordat hij alleen van punt en streep gebruikmaakte, terwijl de afstanden tussen deze even groot genomen werden. Dit Morse-alphabet werd na een conferentie te Wenen in 1851 op 1 Juli 1852 in het telegraafverkeer tussen Duitsland en Oostenrijk ingevoerd, sinds 1865 is het als internationaal alphabet algemeen in gebruik. De letters en cijfers bestaan uit combinaties van punten en strepen, waarbij een streep de lengte heeft van 3 punten. De afstand tussen de onderdelen van een teken is i punt, de afstand tussen 2 lettertekens gelijk aan 3 punten en die tussen 2 woorden of cijfers gelijk aan 6 punten. Letters zijn in de regel samengesteld uit 4, cijfers uit 5 en leestekens uit 6 elementen.

Bibl.: History of the Telegraphy (1869); S. F B. M., His Letters and Journals, ed. E. L. Morse (1914).

Lit.: J. Trowbridge, S. F. B. M. (1912).

< >