Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 05-01-2022

Robert barnes

betekenis & definitie

Engels reformator en martelaar (Norfolk 1495 - Londen 30 Juli 1540), werd Augustijner monnik, studeerde behalve te Cambridge ook te Leuven en had, prior te Cambridge geworden en de klassieken onderwijzend, o.a. Miles Coverdale, den lateren Bijbelvertaler onder zijn leerlingen.

Door tussenkomst van Thomas Bilney, die martelaar werd te Norwich, kwam hij tot Lutherse overtuiging, zodat hij zich in 1525 voor Wolsey als pauselijk legaat te Londen kreeg te verantwoorden, vooral om een zeker puritanisme in zake de kerkelijke feesten, en in 1526 nogmaals op 25 artikelen, die men tegen hem ingebracht had, voor Gardiner; met anderen herriep ook Barnes. Hij werd naar Austin Friars te Londen overgeplaatst, doch wist in 1528 te ontsnappen naar Antwerpen, kwam bij Luther en publiceerde onder de naam Antonius Anglus Fümemlich Artickelder Christlichen Kirchen te Neurenberg (1531). Teruggekeerd, vond hij de bescherming van Thomas Cromwell tegen More, die de wet tegen ontlopen monniken op hem wilde toepassen. In 1535 werd hij om politieke betrekkingen aan te knopen door Hendrik VIII naar Duitsland en den koning van Denemarken gezonden. Als tegenstander van Anabaptisten en Sacramentariërs ageerde hij weder in Engeland, kwam opnieuw zelf in moeilijkheden, zodat hij zich vernederen moest tegenover Gardiner, hetgeen hij echter herriep met een krachtige handhaving van de leer der rechtvaardiging door het geloof alleen, die hem de martelaarskroon bezorgde.PROF. DR J. N. BAKHUIZEN VAN DEN BRINK

Bibl.: Vita Romanorum Pontificum (Basileae 1535); Various Tracts on Faith and Justification; What the Church is and who bee thereof; Confession of Faith 1540, met praefatio van Luther in diens werken, Erlanger Ausgabe, III, 252-256.

Lit.: John Daye, The Works of Tyndall, Frith and Barnes, ed. by Foxe, 2 vols, 1573; by Russell, 3 vols, 1831; J. Foxe, Ecclesiasticall History, conteyning the Actes and Monuments of Martyrs, vol. II, 1576; Diction, of Nation. Biography, III, 252-256.

< >