Lat.: Petrus Martyr Vermilius, wordt meestal genoemd Pietro Martire, Italiaans kerkhervormer (Florence 8 Sept. 1500 - Zürich 12 Nov. 1562), werd in 1516 monnik te Fiesole en ontvouwde een belangrijke preekwerkzaamheid. In de kring van Valdés te Napels kwam hij in aanraking met de geschriften van Erasmus en van verschillende Duitse hervormers, terwijl hij bevriend geraakte met Ochino en Carnesecchi.
Als prior van het klooster San Frediano bij Lucca werd hij meer beslist Hervormd, vluchtte in 1542 voor de Inquisitie en kwam via Zürich en Bazel te Straatsburg. In 1547 kwam hij op uitnodiging van Cranmer als professor te Oxford, dat hij onder Mary echter weder moest verlaten, om via Straatsburg naar Zürich terug te keren waar hij tot zijn dood doceerde.Hij heeft grote invloed op de Engelse ontwikkeling der Reformatie gehad, werkte mede aan de tweede Confessio Helvetica en aan de hervorming in Polen en elders. Zijn theologisch standpunt was zuiver orthodox, zijn geleerdheid werd algemeen erkend.
Lit.: C. Schmidt, P. M. V. (Elberfeld 1858), met volled. bibl.; D. Cantimori, Eretici italiani del cinquecento (Firenze 1939).