(1) volgens de Griekse sage zoon van Agamemnon en Klytaimestra. Toen zijn vader na zijn terugkomst uit Troje door Klytaimestra en haar minnaar Aigisthos gedood was, werd Orestes in veiligheid gebracht bij koning Strophios in Phokis.
Zodra hij volwassen was geworden, keerde hij met zijn onafscheidelijke vriend Pylades (pi-), de zoon van Strophios, terug en doodde, daartoe aangespoord door zijn zuster Elektra (Electra), eerst Aigisthos en daarna Klytaimestra. Hij werd nu, omdat hij zijn eigen moeder had vermoord, vervolgd door de Erinyen (wraakgodinnen) en zwierf aan waanzin ten prooi rond, totdat hij te Athene kwam. Hier werd zijn zaak door het gerechtshof op de Areopagos behandeld. De Erinyen klaagden aan; Apollo trad op als verdediger. Toen Athene, die het gericht leidde, haar stem ten gunste van de aangeklaagde uitbracht, staakten de stemmen, hetgeen voor Orestes vrijspraak betekende. Sindsdien vervolgden de Erinyen hem (althans volgens de meest verbreide sage) niet meer.Het hierboven weergegeven verhaal vormt het onderwerp van Aischylos’ beroemde trilogie, de Orestie: de moord op Klytaimestra wordt ook behandeld in Sophokles’ Elektra en, in sterk afwijkende vorm, in het gelijknamige stuk van Euripides, terwijl in de Orestes van laatstgenoemde dichter de gebeurtenissen na de moord geheel anders dan bij Aischylos worden geschilderd. Een andere sage verhaalt hoe Orestes later met Hermione , dochter van Menelaos en Helena, huwt, nadat hij haar echtgenoot Neoptolemos vermoord heeft of heeft laten vermoorden (Euripides’ Andromache). Volgens weer een andere sage begaf Orestes zich met Pylades naar de Taurische Chersonesos (Krim) om vandaar een beeld van Artemis naar Attika te brengen. Zij werden gevangengenomen en zouden geofferd worden aan Artemis, maar werden herkend door Orestes’ zuster Iphigeneia. die hier priesteres was. Met haar hulp wisten zij nu hun plan te volvoeren (Euripides’ Iphigeneia in Tauriê).
(2), veldheer uit de 5de eeuw n. Chr., afkomstig uit Pannonië, geheimschrijver van Attila, trad daarna in dienst der Westerse keizers, werd Romeins patriciër en legeraanvoerder. Kort nadat hij magister militum geworden was, kwam hij in opstand tegen keizer Julius Nepos, wierp deze van de troon (475) en verhief zijn eigen zoon Romulus Augustulus te Ravenna tot keizer. Door oproerige troepen onder Odoakar werd hij in Pavia belegerd en na het veroveren der stad gedood (476). Odoakar maakte zich daarna meester van heel Italië en zette Romulus Augustulus af.
