of niet-aanvalspact noemt men een verdrag, waarbij twee of meer staten zich verbinden elkander niet de oorlog te zullen verklaren of niet te zullen aanvallen. In de periode tussen de beide Wereldoorlogen hebben in de internationale politiek non-agressieverdragen een zekere rol gespeeld.
Men zag er een stap in naar het geheel uitbannen van de oorlog. Modellen voor een collectief en een bilateraal non-agressieverdrag werden door de 9de Algemene Vergadering van de Volkenbond (1928) opgesteld. Tot invoering van het ontwerp-collectief verdrag is het echter niet gekomen. Vooral Sovjet-Rusland en later ook Duitsland volgden de politiek van het sluiten van non-agressieverdragen, waarbij partijen elkander o.m. veelal tevens toezegden onzijdig te blijven, wanneer één van hen met een derde mogendheid in een militair conflict zou geraken. Daardoor zou steun aan een eventuele vijand kunnen worden voorkomen. Nederland is nooit tot het sluiten van non-agressieverdragen overgegaan; dit werd nl. in strijd geacht met Nederlands traditionele onzijdigheids- of zelfstandigheidspolitiek (z neutraliteitspolitiek).Voor het overige hebben zodanige verdragen oorlog tussen staten, die ze hadden gesloten, niet verhinderd, zoals met name ten aanzien van verscheidene door Duitsland en Sovjet-Rusland met naburige landen gesloten non-agressieverdragen de feiten hebben uitgewezen. Mede daardoor hebben de mogendheden er na Wereldoorlog II van afgezien om bepalingen inzake non-agressieverplichtingen in bijzonderlijk daartoe te sluiten verdragen aan te gaan.
MR L. V. LEDEBOER
BELGIË
Evenmin als Nederland heeft België non-agressiepacten met Duitsland of Sovjet-Rusland afgesloten. De Duitse verklaring van 13 Oct. 1937, waarbij de Duitse regering acte nam van de Belgische onafhankelijkheidspolitiek, bracht het internationaal statuut van België in een gewenste toestand van evenwicht, na de Frans-Britse verklaring van 24 Apr. 1937. In de Belgische diplomatieke kringen werden non-agressiepacten als verdacht beschouwd en ook als overbodig, ten minste tussen de staten, die tot het Kellogg-pact (1928) waren toegetreden en de agressie-oorlog hadden veroordeeld.
PROF. DR F. VAN GOETHEM
Lit.: O. de Raeymaeker. België’s internationaal beleid (1945); F. v. Goethem, Het internationaal statuut v. België (1937); H. Robin, La Belgique neutre? (1937); P. Struye, La position intern. de la B. (1939).
