Frans letterkundige (geb. in Picardië - gest. ca 1557), vertaalde de roman Amadis de Gaule uit het Spaans in het Frans. Hij begon er mee op verlangen van koning Frans I; het eerste boek verscheen in 1540.
In 1543 had Des Essarts 4 van de 12 boeken vertaald, in 1548 acht. De vertaler is zeer vrij omgegaan met zijn voorbeeld, hierbij wellicht nog aangespoord door zijn opvatting, dat de roman in zijn Franse vorm weer zijn oorspronkelijke nationaliteit herkrijgt. Des Essarts verkort de lange beschouwingen, legt de nadruk op de gesprekken over de liefde, maakt het geheel dramatischer en sentimenteler en geeft een ideaal beeld van het sociale en militaire leven ter navolging voor de hogere kringen. Zo ziet ook Du Bellay het boek. In 1559 verschijnt een Trésor de tous les livres d’Amadis de Gaule die de liefdesgesprekken en -brieven bundelt als voorbeeldenboek voor de Franse adel, zo succesrijk was de vertaling.Bibl.: Boeken 1-8 zie boven; z ook Amadis-Romans. Boeken I-IV zijn critisch uitgegeven door H. Vaganay voor de Soc. des textes franç. modernes (Paris 1918, 2 dln); Florès de Grèce, fils d’Esplandian, trad. par N. de Herberay des Essarts (1552). Hij gaf ook een vert, van Guervara: L’horloge des Princes (1555) en een van Flavius Josephus (1557).
Lit.: Baret, De l’Amadis de Gaule et de son influence sur les mœurs et la litt, au 16e et au 17e siècles (1872); G. Reynier, Le roman sentimental av£>nt l’Astrée (1908); H. Vaganay, Amadis en français, livres I-XII, essai de bibliographie et d’iconographie, in: La Bibliofilia (Firenze 1903-1906); W. Küchler, Empfindsamkeit u. Erzählungskunst im Amadis-Roman, in: Zeitschr. f. franz. Spr. u. Lit. XXXV (1913).
