Italiaans historicus (Vignola 21 Oct. 1672 - Modena 23 Jan. 1750), werd in 1694 bibliothecaris van de Bibliotheca Ambrosiana te Milaan en was vervolgens, sinds 1700, bibliothecaris en archivaris van Rinaldo d’Este, hertog van Modena. In Italië heeft hij, geheel alleen, verricht wat elders geleerde genootschappen deden of zouden doen, en een der grootste bronnenverzamelingen tot stand gebracht die ooit door een enkeling zijn uitgegeven: Rerum Italicarum Scriptores (afgekort: RIS. of RR.II.SS.), een vrijwel complete collectie van, in hoofdzaak, de verhalende bronnen voor de Italiaanse geschiedenis tussen 900 en 1500, voor zover toen bekend.
De uitgave is bovendien uit een oogpunt van bronnencritiek niet onverdienstelijk, maar thans verouderd. Een door G. Carduccien V. Fiorini ondernomen nieuwe uitgave, volgens de beginselen der moderne critiek, verschijnt sedert 1900 onder dezelfde hoofdtitel (ca 40 dln in 4°, nog niet voltooid). Voorts publiceerde Muratori verhandelingen en documenten betreffende het middeleeuwse Italië in zijn Antiquitates (hierin het „Fragment van Muratori”, z hierna). Van zijn verdere geschriften verdienen afzonderlijke vermelding zijn geschiedenis van Italië: Annali d’Italia, alsmede een hoogst belangwekkende literaire aesthetica, bevattend een verdediging van het recht der fantasie: Della perfetta poesia italiana (Modena 1706, nieuwe uitg.
Venezia 1724, herdr. Milano 1821), en eindelijk filosofische werkjes (o.a. tegen John Locke).Bibl. (voorn. werken): Rerum Italicarum Scriptores ab anno aerae Christianae 500 ad 1500 (27 dln in fol., 1723-1738; dl XXVIII 1751; Indices 1885); in 1900 begon een nieuwe uitg. d. G. Carducci en V. Fiorini, w.v. thans ruim 40 dln zijn verschenen); Antiquitates Italicae medii aevi (6 dln in fol., 1738-1742; nwe uitg., 17 dln, 1770-1780; Indices 1889-1892); Annali d’Italia del principio dell’era volgare (12 dln, 1744-1749). Voorts o.m.: Anecdota ex Ambrosianae Bibliothecae codicibus (2 dln, 16971698; 2de dr. 1713); Anecdota Graeca (3 dln, 1709); Antichitii estensi (1717Ï; Novus thesaurus veterum inscriptionum (4 dln, 1739-1742). M.
Campori gaf uit: Corrispondenza tra L. A. Muratori e G. G. Leibniz (1892) en Epistolario, 14 dln (Modena 1901—’22).
Lit.: G. Cipolla, Leibniz e M. (1893); A. Dove, Ausgew. Schriftchen (1898), blz. 341-353: M.’s Bedeutung; Per il 250° anniversario della nascita di L.A. M. (Modena 1922); J. G.
Robertson, Studies in the Genesis of Romantic Theory in the 18th Gent. (1923); G. Bertoni, L. A. M. (Roma 1926); Miscellanea di Studi Muratoriani (Modena 1933); E. Fueter, Gesch. d. neueren Historiographie, 3 dln (1936); B. Donati, L.
A. M. e la giurisprudenza del suo tempo (1936); E. Giurco, in: Archivio giur., dl 117 (1937); G. Gavazzuti, L. A. M. (2de dr. 1950); Rivista di storia della Chiesa in Italia IV (1950), blz. 1-151; Gonvivium (nov. ser. 1950), blz. 481-712.
Fragment van Muratori
omvat 85 regels van een, nog uit de 2de eeuw stammende, lijst der canonieke boeken van het N.T., doorvlochten met opmerkingen o.a. betreffende verworpen geschriften. Waarschijnlijk geeft het wat in de Romeinse gemeente gold. Het barbaarse Latijn is vermoedelijk weergave van een oorspronkelijk Grieks. Het stuk werd in een verzamelhandschrift (8ste eeuw) in de Ambrosiana te Milaan gevonden (oorspronkelijk uit Bobbio) en in 1740 door L. A. Muratori gepubliceerd in de Antiquitates Italicae medii aevi, III, p. 851 sqq.
Lit.: Tekst: Preuschen,.Analecta (19102); Rauschen, Flor. past. (19142); Lietzmann, KI. Texte (19334). Studiën geven de werken over Canongeschiedenis, Tekstkritiek, Patristiek, Ini. N.T., theologische Encyclopaedieën.
