Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 18-10-2023

Lodewijk van Brugge van GRUYTHUYSE

betekenis & definitie

heer (gest. Brugge 24 Nov. 1492), zoon van Jan van Gruythuyse en Margaretha van Steenhuyse, stamde uit een geslacht (een zijtak der Brabantse heren van Grimbergen), dat zijn naam dankte aan een leen te Brugge, waaraan de inkomsten uit het gruitrecht in die stad verbonden waren.

Hij bekleedde verschillende functies aan het hof van Philips de Goede van Bourgondië, werd bij de slag van Gavere (1453) tot ridder geslagen en in 1461 opgenomen in de orde van het Gulden Vlies. Van 23 Nov. 1462 - 3 Mrt 1477 was hij stadhouder van Holland en Zeeland. Hij nam deel aan verscheidene krijgstochten te land en ter zee en vervulde diplomatieke en representatieve opdrachten. Meer dan eens kon hij zijn populariteit in Vlaanderen ten bate van de hertog aanwenden. Van Oct. 1470 - Febr. 1471 was hij in Den Haag en te Brugge de gastheer van de verdreven koning Edward IV van Engeland, wiens zegevierende terugkeer hij ondersteunde. Tot beloning ontving hij 15 Oct. 147 2 de titel van graaf van Winchester, benevens een jaargeld.

Na de dood van Karel de Stoute was hij een der invloedrijkste raadslieden van hertogin Maria en bij het Vlaamse verzet tegen Maximiliaan van Oostenrijk na 1482 speelde hij een belangrijke rol. Hij was een groot bibliophiel; zijn bibliotheek gold als de rijkste na die van de hertog. Uit het bezit van Jan van Gruythuyse (gest. 1512), de enige zoon uit zijn huwelijk met Margaretha van Borselen (gest. 1510) en sinds 1479 in Franse dienst, is deze boekerij overgegaan in dat van koning Lodewijk XII. In de Bibliothèque nationale te Parijs bevinden zich ruim 150 geïllumineerde handschriften die het wapen, het embleem (een bombarde) en het devies (Plus est en vous) van Lodewijk van Brugge dragen. Zijn hof Gruythuyse te Brugge is gerestaureerd en dient thans als museum. Het is door een galerij verbonden met een in 1474 gebouwde tribune in het koor van de er naast gelegen O.L. Vrouwekerk.Lit.: J. van Praet, Recherches sur Louis de Bruges, seigneur de la Gruthuyse (1831); A. Wauters, Gruythuyse (in: Biographie nat. VIII, 1885).

< >