Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 28-01-2023

LANDMETEN

betekenis & definitie

noemt men de kennis en arbeid nodig voor het bepalen van de onderlinge positie van punten van het aardoppervlak. Gewoonlijk geschiedt dit met het oog op het vervaardigen van kaarten voor verschillende doeleinden: voor het kadaster, voor het aanleggen van spoorwegen, kanalen, steden, voor bosbouwkundige en geologische exploratie en exploitatie, voor militair gebruik, enz.

Bij het uitvoeren van deze metingen werkt men, ten einde voldoende nauwkeurigheid te bereiken, zoveel mogelijk van het grote naar het kleine. Dit betekent, dat men begint met het zeer nauwkeurig meten van de onderlinge ligging van een beperkt aantal punten van het op te nemen gebied: daarna wordt de positie van een groter aantal punten ten opzichte van de eerstgenoemde bepaald en zo vervolgens totdat het puntenstelsel dicht genoeg is om er de detailmeting aan te verbinden.Dit puntenstelsel, dat technische grondslag wordt genoemd, wordt gewoonlijk verkregen door driehoeksmeting en veelhoeksmeting. In gebieden (bijv. rimboe of moeras), waar een driehoeksmeting op grote moeilijkheden stuit, wordt de grondslag wel gevormd door astronomisch bepaalde punten, aangevuld met veelhoekspunten. Ook voor de bepaling van de hoogten van punten van het aardoppervlak wordt zo mogelijk eerst een technische grondslag bepaald door van een beperkt aantal punten de hoogten te meten door waterpassing of trigonometrische hoogtemeting. De hoogten van de overige terreinpunten worden bepaald door een aan die grondslag verbonden waterpassing, tachymetrische opneming of barometrische hoogtemeting. Een gedeelte van de bepaling van de meetkundige grondslag, zowel in horizontale als in verticale zin, en het grootste gedeelte van de detailmeting kunnen tegenwoordig worden verricht door toepassing van fotogrammetrie.

< >