(maritieme defensie) is de bescherming van de kustlijn tegen een landingsoperatie of het doordringen van vijandelijke zeestrijdkrachten tot het territoir (z havenverdediging). Als zodanig is de kustverdediging onderdeel van het gehele defensiesysteem tegen invasie, waarvan de hoofdtaak is opgedragen aan de eigen zee- en luchtmacht en in laatste instantie aan het mobiele leger.
Het systeem van kustverdediging kan nimmer ten doel hebben om een groot aantal versterkingen langs de gehele zeeoever op te richten, die een gesloten vuurfront vormen, al geven sommige uitdrukkingen, als het Duitse „Westwall” of „Festung Europa” wel eens die indruk. Een dergelijke gelijkmatige uitspreiding van kracht over een lange lijn is in strijd met alle krijgskundige lessen, en zou als barrière zeker te kort schieten.
In den regel biedt de kust reeds een natuurlijke barrière, d.w.z. riffen, zandbanken, gevaarlijke stromingen, ontoegankelijke gebergten e.d. Het voornaamste kunstmatige afweermiddel is het kustgeschut, hetzij mobiel, hetzij opgesteld in verspreide, min of meer geïsoleerde fortificaties, die ook aan landzijde verdedigd kunnen worden. Dit systeem van zgn. „stekelvarkens” of „hedgehogs”, werd in de Napoleontische tijd aan de Britse Kanaalkust toegepast, waar men 74 „Martellotorens” oprichtte met 2 of 3 stukken geschut er in, hetzelfde principe volgde men bij de Westwall.
Versterkte zeesteden vervullen een voorname rol in het defensiesysteem, niet slechts als obstakel, maar ook als basis voor de lichte kustflottieljes. Zuiver maritieme middelen zijn de onderzeeboten en snelle, lichte bovenwaterschepen (torpedojagers, torpedomotorboten, kanonneerboten), die bij de locale defensie zijn ingedeeld en de landingsvloot vooral bij nacht bedreigen. Voorheen waren ook grotere schepen, speciaal voor de kustdefensie ingericht, in gebruik, vooral in kleine landen (Finland, Noorwegen, vroeger ook Nederland) met geringe diepgang en zware bepantsering; zij bleken echter te kwetsbaar uit de lucht. Voorts zullen in diep en ondiep water onderzeese mijnen en versperringen worden uitgelegd. Het luchtwapen is in den regel organisatorisch niet bij de kustverdediging ingedeeld. Wel behoren daartoe zoeklichten, radarstations en andere verkenningsmiddelen, benevens vuurwallen, prikkeldraad, tankobstakels, pillboxes, mijnen en inundaties, met verder naar achteren de nodige versterkte punten en tactische reserves aan troepen.
