Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 28-01-2023

KRIJGSGESCHIEDENIS

betekenis & definitie

is de geschiedenis van het krijgswezen in zijn gehele omvang. De beste school voor het vormen van hogere legerleiders en ook van de lagere troepen-aanvoerders is uiteraard de practijk van de oorlog, doch als deze ontbreekt moeten zelfs geboren leiders de krijgsgeschiedenis te hulp roepen.

Het studeren in en het beoefenen van krijgsgeschiedenis is daardoor dan ook geenszins slechts kennisnemen en vastleggen van het relaas der oorlogshandelingen, doch moet zich uitstrekken tot nauwkeuriger onderzoekingen naar de bedoeling, de opzet, de ontwikkeling en het verloop der militaire operaties. Hierbij is van het hoogste belang dat grondig worden nagegaan alle omstandigheden waaronder de oorlogshandelingen plaatsvonden, alsmede de wrijvingen welke haar invloed daarop hebben uitgeoefend. Dit alles vergt veel tijd, zodat op de voltooiing daarvan niet kan worden gewacht voor het nut dat direct valt te trekken uit de belangrijkste ervaringen en leringen van het jongste krijgsgebeuren. Naast de meer contemplatieve oorlogsgeschiedschrijving welke het aanzien geeft aan de Generale-Stafwerken moeten dan ook zo spoedig mogelijk de directe lessen en ervaringen in een zodanige beknopte vorm worden vastgelegd dat deze voor de direct belanghebbenden beschikbaar zijn. Deze uitgebreide krijgsgeschiedkundige onderzoekingen behoren tot de taak van de Generale Staf.In Nederland is voor dit werk bestemd de Krijgsgeschiedkundige afdeling van het Hoofdkwartier van de Generale Staf. Deze instelling, na de bevrijding in 1945 vrijwel uit het niet opgericht en opgebouwd door generaal-majoor D. A. van Hilten, beschikt thans over een belangrijke verzameling militair-historische documenten en een uitgebreid krijgsgeschiedkundig archief en boekerij. Zij onderhoudt een nuttig contact met soortgelijke instellingen in de geallieerde landen waardoor onderlinge uitwisseling van gegevens mogelijk is geworden.

De organisatie van de krijgsgeschiedkundige afdeling omvat de volgende bureaus: Bureau Nieuwe Krijgsgeschiedenis, Bureau Oude Krijgsgeschiedenis, Bureau Geschiedschrijving Binnenlandse Strijdkrachten, Bureau Indische Krijgsgeschiedenis. Bovendien zijn bij de Krijgsgeschiedkundige afdeling ondergebracht en worden daarbij ook geordend de archieven van het voormalig Militair Gezag en dat van de Koninklijke Landmacht.

In BELGIË behoort de Historische Sectie (Sectie C) tot de Algemene Staf van het Leger. Zij houdt de documentatie en de archieven bij. Na Wereldoorlog I gaf deze sectie belangrijke werken (Défense de la position fortifiée de Namur, Bruxelles 1930; Les opérations d’Afrigue oriëntale, Bruxelles 1917) en monografieën uit. De documentatie betreffende de veldtocht van Mei 1940 is onvolledig, daar talrijke oorspronkelijke stukken verloren gingen of vernietigd werden. Toch konden De Veldtocht van Mei 1940 (Brussel 1946) en een studie over de verdediging van het Albertkanaal (La septième division d’infanterie au Canal Albert, Bruxelles 1947) uitgegeven worden. Een relaas van de slag bij de Leie (24-27 Mei) is in voorbereiding.

< >