is, in strenge zin genomen, het bedrijf van personen die koppelen, d.w.z. voor geld gelegenheid geven tot het plegen van ontucht, in het bijzonder indien dit geschiedt met minderjarigen; ruimer opgevat verstaat men er onder een huwelijk tot stand brengen, gewoonlijk in deze ongunstige zin, dat het geschiedt tegen de wens van de betrokkenen.
In het NEDERLANDSE strafrecht begrijpt men onder koppelarij het teweegbrengen of bevorderen van ontucht met derden. Art. 250 W.v.Str. gebruikt, sinds de wijziging in 1911, het woord koppelarij niet. Deze wet van 20 Mei 1911, S. 130 heeft door de invoeging van enige bepalingen het strafrechtelijk begrip verruimd, evenals later de wet van 18 Juli 1936, S. 203 dit heeft gedaan. Genoemd art. 250 W.v.Str. heeft bijzonder het oog op het teweegbrengen of bevorderen van ontucht door minderjarigen met een derde. In 1936 werd het artikel belangrijk uitgebreid. Art. 250 bis stelt afzonderlijk strafbaar het opzettelijk teweegbrengen of bevorderen van ontucht van ouderen met derden, indien men daarvan een beroep of gewoonte maakt. (z verder souteneur en vrouwenhandel).
Lit.: Noyon-Langemeijer, Het wetb. v. Strafrecht, dl II, 5de dr. (Arnhem 1949)» blz. 535 v.v.
In het BELGISCH W.v.Str. wordt het woord koppelarij ook niet gebezigd, maar wordt dergelijke activiteit er niet minder om gestraft.
Het nieuwe artikel 38obis van het W. v. Str., zijnde art. 2, I van de wet van 21 Aug. 1948, bestraft immers „al wie op enige andere wijze een anders ontucht of prostitutie gewoonlijk geëxploiteerd heeft”; hetgeen de beteugeling inhoudt van het proxenetisme of koppelarij.
Dit artikel maakt trouwens deel uit van een ganse reeks andere strafvoorschriften die voorkomen onder de artt. 379 tot en met 382 van het W.v.Str. gewijzigd door de wet van 26 Mei 1914, handelende over de bederving van de jeugd en over de prostitutie, en gewijzigd door de wet van 21 Aug. 1948 tot afschaffing van de officiële reglementering van de prostitutie.
