een der weinige niet-conformistische Sovjetrussische schrijvers (Odessa 1899), werd door het verhaal Afgunst, voor het eerst in een tijdschrift gepubliceerd in 1927, beroemd door de helderheid en originaliteit van de stijl en de actualiteit van het onderwerp: de conflicten waarin iemand geraakt, die de nieuwe, toen nog op orthodox Marxistische theorieën geschraagde maatschappelijke orde aanvaarden wilde, maar voor zichzelf met zijn „ouderwetse” gevoelens in die orde geen plaats kon vinden. Het betrekkelijk milde culturele klimaat van omstreeks 1930 maakte het Olesja mogelijk enige jaren lang verhalen, toneelstukken en brieven te publiceren: een voortdurende confrontatie van een authentiek en tot geen concessies bereid kunstenaarschap met de Sovjet-staat, die toen reeds bezig was de literatuur in door de Overheid gewenste banen te leiden.
Na 1935 publiceerde Olesja practisch niets meer. Een enkel verhaal in een jeugdtijdschrift is het enige teken van leven dat het Westen na Wereldoorlog II bereikte over een der beste Sovjet-auteurs en een der origineelste figuren uit de wereldliteratuur der 20ste eeuw.Bibl.: Afgunst (Moskva 1928, 2de dr. 1933, Ned. vert. Amsterdam 1947); Drie dikzakken (Moskva 1928, 3de dr. 1930); De kersepit (verhalen) (Moskva 1931); Memoires van een schrijver (Moskva 1932).
Lit.: G. Struve, Soviet Russian Literature 1917-1950 (Norman 1950.
