Frans naturalistisch beeldhouwer (Valenciennes n Mei 1827 - Bécon bij Asnières 11 Oct. 1875), was leerling van Duret en Abel de Pujol. In 1862 vervaardigde hij zijn eerste meesterstuk, de groep Ugolino en zijn kinderen, welke door de Staat werd aangekocht (Louvre) en waarvan een afgietsel in brons geplaatst is in de tuin der Tuilerieën te Parijs.
Hij maakte ook marmeren borstbeelden, zoals die van de notaris Beauvois en van prinses Mathilde in het Louvre te Parijs. Ook het beeldhouwwerk, waarmede de zuidelijke gevel van het Pavillon de Flore te Parijs versierd werd, is zijn werk. Vooral de groep van Flora, door kinderen omgeven, toont zijn talent. Beroemd is hij bovenal door zijn groep De Dans aan de gevel der Grote Opera te Parijs.
De bronzen groep in de tuin van het Luxembourg te Parijs, die de werelddelen voorstelt, is zijn laatste grote werk. Carpeaux’ oeuvre verraadt een zeer levendige en beweeglijke vorm; Rodin werd door hem sterk beïnvloed. Met zijn ongetemd, vurig talent, de zinnelijke kracht zijner mythologische figuren, staat hij in de heftigste tegenstelling met het in zijn tijd ten dode opgeschreven neo-classicisme. Alle levenswarmte is bij hem gegrepen en in brons vastgelegd; hij had inderdaad de gloed en beweging van het leven teruggevonden.Lit.: L. Riotor, Carpeaux (1905); Florian—Parmentier, J. B. C. (Paris 1910); V.
Margueritte, J. B. C. (Paris 1913); L. Clément-Carpeaux, L’œuvre et la vie de J.
B. C., 2 dln (1935) (met bibl.); A. Mabille de Poncheville, C. inconnu (Bruxelles 1921); Idem, C. (1925).
