is de naam der vreemdelingen, die na het Middel-Rijk Egypte overheerst hebben. Hun optreden hangt samen met een algemene verschuiving der bevolking van het Nabije Oosten in de 18de eeuw v.
Chr. Waarschijnlijk waren zij geen zuivere Semieten, doch een mengelmoes van deze en andere rassen en volken. De verovering van Egypte schijnt hun gemakkelijk te zijn gevallen dank zij hun betere bewapening: paard en strijdwagen, die de Egyptenaren toen nog niet kenden. Naderhand zijn hun vorsten Egyptische namen gaan dragen en als Egyptische koningen opgetreden. Blijkbaar hebben zij min of meer de Egyptische cultuur overgenomen. Als residentie legden zij een sterke vesting aan bij de N.O.-grens van Egypte, Avaris.
Gebrek aan eenheid maakte hun geografisch uitgebreid rijk innerlijk voos, zodat het aan de 17de en 18de dynastie uit Thebe niet slechts gelukte het land te bevrijden, maar ook de Hyksos tot in Azië te vervolgen. Manetho verklaart de naam als „herderskoningen”, de ware betekenis is echter „heersers der vreemde landen”.Lit.: W. Wolf, Der Stand der Hyksosfrage, in: Zeitschr. d. Deutschen Morgenl. Gesellsch., LXXXIII (1929); R. M. Engberg, The H. reconsidered (Chicago 1939, Oriental Ind.
Univ. Chicago Studies 18); zie: Drioton-Vaudier, l’Egypte (Paris 2 949); H. E. Winlock, Rise and Fall of the Middle Kingdom in Thebe (New York 1947).
