Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 23-01-2023

Hertogen van Modena FRANS

betekenis & definitie

naam van hertogen van modena; van dezen zijn te vermelden:

Frans IV (Milaan 6 Oct. 1779 - Modena 21 Jan. 1846), zoon van aartshertog Ferdinand van Oostenrijk (broeder van keizer Jozef II en Leopold II) en van Maria Beatrice (gest. 1829), de erfdochter van het Huis Este in Modena. Eerst na de val van Napoleon kwam hij in het bezit van zijn hertogdom. Hij beijverde zich in 1814 aanstonds de hervormingen, door de.Fransen ingevoerd, nietig te verklaren, de Jezuïeten in het land te brengen en de censuur benevens de geheime politie in te stellen. In Febr. 1831 brak een opstand uit, die hem dwong naar Wenen uit te wijken. Gesteund door de Oostenrijkse wapenen, keerde hij spoedig terug. Gestrenge vervolgingen en straffen konden niet verhinderen, dat er weldra weder samenzweringen laats grepen. Er bestond in Italië geen land, waar et despotisme zo teugelloos woedde. De oude roem der Este’s hield hij op door zijn mildheid jegens de kunst. Hij was in 1812 gehuwd met Beatrice, een dochter van Victor Emanuel, koning van Sardinië.

Frans V (Modena 1 Juni 1819 - Wenen 20 Nov. 1875), zoon van Frans IV, ontving zijn opleiding van de Jezuïeten en trad in 1842 in het huwelijk met Adelgonde, een dochter van Lodewijk, koning van Beieren. Hij' volgde in zijn bestuur het voetspoor van zijn vader en voegde zich naar de Oostenrijkse staatkunde, hoewel de aanvankelijk vrijzinnige paus Pius IX hem tot een meer gematigd regeringsbeleid trachtte te bewegen. Na de nederlaag der Piëmontezen bij Gustozza (Juli 1848) trad hij zeer streng tegen de liberalen op. Bij het uitbarsten van de oorlog van 1859 trok hij ten strijde tegen Napoleon III. De wapenstilstand van VilIafranca (8 Juli) bevestigde hem in zijn hertogelijk bewind, maar dit had geen practische betekenis, doordat Modena zich bij Sardinië aansloot (19 Aug. 1859). Na die tijd woonde hij te Wenen of op zijn goederen in Bohemen.

Lit.: Bayard de Volo, Vita di Francesco V (4 dln, 1878-1885).

< >