Voor zover havendammen of -hoofden bij binnenhavens nodig zijn, zijn het zeer eenvoudige constructies: steenstortingen of kleine betonmuren. Bij grote zeehavens worden deze dammen veel groter, daar zij in diep water komen te liggen en bovendien weerstand moeten bieden aan de golfkracht.
Meestal moeten voorzieningen worden getroffen tegen de beweeglijkheid van de zeebodem, waarop zij rusten. Als materialen komen in aanmerking natuursteen, beton, rijswerken en hout, het laatste slechts zeldzaam. Dammen van natuursteen zijn veelal uitgevoerd als steenstortingen: de kleinste stukken steen in de kern van de dam, de zwaarste aan de buitenkant. De grootte hiervan is afhankelijk van de kracht, welke door de golven wordt uitgeoefend; de grootste blokken zijn veelal van beton (tot 40 ton zwaarte). Op deze wijze zijn bijv. verschillende golfbrekers te Marseille gemaakt.
De havendammen van IJmuiden en Scheveningen bestaan vrijwel geheel uit een muur met steile wanden, geplaatst op een steenstorting, die veel breder is dan de muur en die dient om de zeebodem vast te leggen. De muur zelf bestaat uit zware betonblokken. De havendammen te Hoek van Holland bestaan uit een stapeling van zinkstukken (z rijswerken). Gelegenheid om aan te leggen wordt gegeven door kademuren en aanlegsteigers, meerstoelen en boeien; bij laatstgenoemde hebben de schepen geen vaste communicatie met de wal. Steigers zijn wel de meest voorkomende aanleggelegenheden voor schepen; vooral in de kleine havens. In Indonesië werd veel gebruik gemaakt van schroefpaalsteigers.
Bij deze bestaan de palen uit een ijzeren kolom aan welks ondereinde een ijzeren schroefblad is bevestigd. Paal en schroefblad worden door een draaiende beweging tot de vereiste diepte in de zeebodem geschroefd.
De voornaamste typen kademuren zijn: stalen damwand (deze komen geheel overeen met beschoeiingen), gemetselde of betonnen muren van bet bloktype, even hoog als de door de schepen vereiste waterdiepte, caissons van gewapend beton en muren van betrekkelijk geringe hoogte, geplaatst op een vloer, die door palen wordt gedragen (z dok).
IR J. TH. RIETVELD
