is de oudste universiteit in de V.S., gevestigd te Cambridge, Massachusetts, en gedeeltelijk ook in Boston, Massachusetts. Tot de stichting van het oorspronkelijke „college” werd in 1636 besloten, en de universiteitszetel noemde men in 1638 naar Cambridge in Engeland, de universiteit waar verschillende leidende personen in het toenmalige Massachusetts hadden gestudeerd.
In hetzelfde jaar ontving de jonge school een legaat, bestaande uit £750 en een bibliotheek van enige honderden delen, van John Harvard, een Puriteins predikant die na in Cambridge te hebben gestudeerd naar Amerika geëmigreerd was. Te zijner ere doopte men de nieuwe instelling Harvard College. Het college van curatoren, dat de benoemingen en besluiten van het dagelijks bestuur moet bekrachtigen, bestond oorspronkelijk uit vertegenwoordigers van kerk en staat; sinds 1865 wordt het gekozen door alumni, welke zo grote invloed hebben. Vele Amerikaanse literatoren hebben in Harvard gestudeerd (o.a. Emerson en Thoreau). De dichter Longfellow was er van 1836-45 hoogleraar.
Het eigenlijke „college”, waarin de universitaire tradities belichaamd zijn, vormt nog steeds het centrum van de universiteit. Hier omheen zijn gegroepeerd een medische hogeschool (te Boston), een rechtshogeschool, een theologische hogeschool, een tandheelkundige afdeling, een „graduate school” voor bedrijfsadministratie, en een landen tuinbouwschool (het Bussey Institute). De universiteitsbibliotheek van Harvard behoort tot de belangrijkste ter wereld; verder heeft Harvard een astronomisch observatorium, een plantentuin, een herbarium en een aantal musea tot zijn beschikking. Nauw verbonden met de Harvard-universiteit is het Radcliffe College for Women. Hier worden vele colleges gegeven door docenten van Harvard, terwijl gevorderde studenten van Radcliffe ook bepaalde colleges te Harvard kunnen volgen. De eisen die men voor de examens aan de vrouwelijke studenten stelt, zijn dezelfde als die van Harvard, en een vertegenwoordiger van Harvard ondertekent mede haar diploma’s.Het aantal studenten te Harvard bedroeg in 1947-48 : 12 603, het aantal academische docenten 2 400. Tot deze laatsten behoren ook de „tutors”, welke de studenten adviseren betreffende hun studie. Harvard is een kapitaalkrachtige universiiteit, welke geregeld grote schenkingen ontvangt en een groot eigen vermogen bezit. In de V.S. stelt men een graad van Harvard ook op prijs, daar dit nogal bijdraagt tot iemands sociaal aanzien, méér dan bijv. een graad, behaald aan een der staatsuniversiteiten, terwijl vele ouders voor hun kinderen veel verwachten van de relaties die de student tijdens zijn studie te Harvard maakt, zoals ook het geval is met bijv. Yale en Princeton.
PROF. DR A. N. J. DEN HOLLANDER
Lit.: S. Chamberlain & D. Moffat, Fair Harvard (New York 1948); S. E. Morrison, The Development of Harvard University (Cambridge, Mass., 1930); W. R. Thayer, *An Historical Sketch of Harvard University (Cambridge 1891).
