Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 18-10-2023

HANDBAL

betekenis & definitie

Oorsprong en organisatie. Het officiële handbal is het handbalspel volgens de gewijzigde Duitse regels.

Berlijnse turnsters speelden het spel onder de naam Torball in 1917 voor het eerst. Onder zijn nieuwe benaming vond het spoedig ruime ingang. Het Kon. Ned. Gymn. Verbond is de organisatie, die het spel in Nederland van 1926 af sterk in zijn afdelingen aanmoedigde.

Een zelfde verschijnsel viel reeds kort na de oprichting van de Ned. Arbeiderssportbond waar te nemen. Het Verbond nam de spelregels van de in 1928 opgerichte Intern. Handbalbond ongewijzigd over.In 1942 werd een aparte Bond opgericht, los van het K.N.G.V., het Nederlands Handbal Verbond. Het land werd ingedeeld in 5 districten, t.w. Noord, Oost, Zuid, West a en West b. In 1948 kwam de Hoofdklasse, waarin de 8 sterkste elftallen van Nederland spelen om het kampioenschap van Nederland.

De gang van het spel. Evenals bij voetbal bekampen twee partijen van elf spelers elkaar. Het doel van het spel is de bal door het doel van de tegenpartij te werpen. Om de bal voort te bewegen mag men gebruik maken van het gehele lichaam, behalve van de benen onder de knie. Deze beperking geldt niet voor de doelverdediger, echter met dien verstande, dat het hem niet geoorloofd is een eenmaal gestopte bal te schoppen.

De midden voorspeler van de partij, die hiertoe door het lot is aangewezen, ontvangt de bal voorde beginworp, die van het middelpunt van het veld geschiedt. De spelers van de tegenpartij, die aan de andere zijde van de middenlijn staan, moeten voor de beginworp ten minste 9 m verwijderd blijven van de speler, die de beginworp doet. Gelukt het een partij de bal door het doel der tegenpartij te werpen, dan heeft zij een doelpunt gemaakt. De partij, die na afloop van de speeltijd de meeste doelpunten heeft gemaakt, heeft het spel gewonnen. Is het een partij gelukt een doelpunt te maken, dan moeten de partijen zich wederom als bij het begin opstellen. Het spel moet dan worden hervat van het middelpunt van het veld af en moet worden uitgevoerd door de partij, waartegen een doelpunt is gemaakt.

Na afloop van de eerste helft van de speeltijd (voor heren 2 X 30 min., voor dames 2x20 min. met 10 min. rust) moet van doel worden gewisseld. Het spel wordt geleid door een scheidsrechter, die door ten minste twee grensrechters wordt bijgestaan. Hij ziet er o.m. op toe, dat een speler niet meer dan drie passen met de bal in de hand maakt en dat hij de bal niet langer dan drie seconden in de hand houdt. Het is de speler geoorloofd de bal, door gebruik te maken van armen, handen, hoofd, romp, dijen en knieën, op iedere wijze te werpen, te slaan, te stoten en te vangen.

De tactiek van handbal heeft veel overeenkomst met die van voetbal. De spelers moeten zich zoveel mogelijk vrij opstellen, zodat hun medespelers hun de bal kunnen toespelen en er van doordrongen zijn, dat er slechts door samenwerking succes is te behalen. Het opbrengen van de bal geschiedt in hoofdzaak door de middenspelers, die hem naar de vrije ongedekte vleugel van de aanvalslinie spelen. De middenspelers hebben tot taak mede naar voren te gaan en de aanvalslinie te ondersteunen, waarbij zij zich echter steeds van het andere gedeelte van hun taak, het steunen van de verdediging, bewust moeten blijven. Zij trachten voortdurend de aanvallen der tegenpartij te onderbreken en moeten, indien nodig, zich snel terugtrekken ter versterking der eigen verdediging.

Het Nederlands Handbal Verbond is lid van de Internationale Handbal Federatie.

< >