Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 28-12-2022

GONFALONIERE

betekenis & definitie

(banierdrager, baanderheer) noemde men sommige bestuurders van Italiaanse steden, speciaal in Toscane. De bekendsten zijn de gonfaloniere van Florence.

Er waren er verschillende: de gonfaloniere di compagnia komen sinds 1250 voor als hoofden van het gewapende popolo (z Florence); zij hebben zitting in de signoria; belangrijker was de gonfaloniere di giustizia, die van kapitein van 1000 gewapenden werd tot hoofd van het burgerlijk bestuur (sinds 1306); vooral in de tijd na de verjaging der Medici in 1494 was zijn ambt belangrijk en men heeft toen getracht de wanorde te bezweren door de benoeming van een gonfaloniere voor het leven (in de persoon van Piero Soderini, 1502). De functie blijft onder de hertogen uit het huis Medici. Te Lucca was de gonfaloniere de voornaamste magistraat der stad. Te Rome werd de titel gonfaloniere di chiesa door de paus verleend aan vorsten of aanzienlijken, die de kerk moesten verdedigen, en de titel gonfaloniere del popolo aan leden van voorname families die het vaandel droegen bij gezamenlijke ondernemingen van de kerk en het volk van Rome.

In Frankrijk droegen de graven van Vexin, later de koningen, de titel gonfalonier de St-Denis.

< >