of Naudaeus, Frans geleerde (Parijs 2 Febr. 1600 - Abbeville 2g Juli 1653), studeerde medicijnen, was bibliothecaris van de kardinaal de Bagni te Rome 1631-’41, van Richelieu in 1642, van Mazarin 1642-’51, ten slotte van koningin Christina van Zweden in 1652. Hij schreef o.a. een critisch werk over de magie, toonde zich in zijn geschriften een scepticus en rationalist en werd beschouwd als libertijn.
Als bibliothecaris was hij zijn tijd ver vooruit: in zijn bekend Avis verklaart hij zich een voorstander van een „bibliothèque universelle”, omvattend alle takken van wetenschap, „ouverte à chacun et de facile entrée”, met uitleensysteem en alphabetische en systematische catalogi. Zijn idealen kon hij bij de bibliotheek van Mazarin verwezenlijken; deze werd echter na de verbanning van Mazarin op last van het Parlement in 1652 verkocht. 8000 delen uit de boekerij van Naudé legden later de grondslag voor de 2de bibliotheek van Mazarin (thans Bibliothèque Mazarine te Parijs).Bibl.: Apologie pour tous les grands personnages qui ont esté faussement soupçonnez de magie (Paris 1625) ; Avis pour dresser une bibliothèque (Paris 1627, herdr. 1644, 1876, Eng. vert. 1661, herdr. Cambridge, Mass., 1903); Considérations politiques sur les coups d’état (Rome 1639). Verz. anecdoten omtrent zijn leven: Naudaeana (Paris 1701).
Lit.: Ch. A. Sainte Beuve, Portraits litt., II (Paris 1862); J. V. Ri ce, G. N., diss.
Johns Hopkins Univ. Baltimore (1939, G. N. als geleerde); Handbuch der Bibliothekwiss., hrsg. v. F, Milkau en G. Leyh, III (1940), blz. 363.
