Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 28-12-2022

FREDERIK (Denemarken)

betekenis & definitie

naam van enige koningen van DENEMARKEN.

Frederik VII (Kopenhagen 6 Oct. 1808 Glücksburg 15 Nov. 1863, koning 1848-1863), de eerste constitutionele koning van Denemarken en de laatste mannelijke afstammeling uit de oudere tak van het huis Oldenburg. Hij was tweemaal getrouwd, eerst met zijn cousine, dochter van Frederik VI, nadien met een Mecklenburgse prinses; beide huwelijken werden na enige tijd ontbonden; uit geen van beide had hij kinderen. Reeds tijdens zijn tweede huwelijk had hij betrekkingen aangeknoopt met een zekere Louise Rasmussen, die hij onder de titel „gravin Danner” in de adelstand verhief; op zijn onbeheerst karakter heeft zij een goede invloed uitgeoefend. De grote verantwoordelijkheid, die het uitbreken van de opstand in 1848 in de hertogdommen Sleeswijk en Holstein hem oplegde, en besef van zijn geringe geschiktheid voor het uitoefenen der absolute macht, bewerkten, dat hij zonder bezwaar toestemde in de vorming van een liberaal ministerie en in de verkiezing van een Constituante.

De belangrijkste gebeurtenissen onder zijn regering waren de totstandkoming van een Grondwet, in 1849 voor het koninkrijk, en in 1855 voor koninkrijk en hertogdommen te zamen. De verhouding van Denemarken tot laatstgenoemde landen — niettegenstaande de Duitsgezinde meerderheid der bevolking en het oproer in 1848 na afloop van de 3jarige oorlog opnieuw met het koninkrijk verenigd — berokkende zijn ministers grote moeilijkheden. Hij overleed twee dagen na de aanneming door de Rijksraad van de nieuwe, Sleeswijk nauwer met Denemarken verbindende grondwet, welker bekrachtiging door zijn opvolger een oorlog met de Duitse Bond ten gevolge had. Voor het na de laatste brand gerestaureerde Christiansborg prijkt een ruiterstandbeeld van de koning, die ondanks vele zwakheden, op gewichtige ogenblikken in het nationale leven algemene sympathie wist te wekken door waardig optreden en treffende toespraken.

Frederik VIII (Kopenhagen 3 Juni 1843 - Hamburg 14 Mei 1912), zoon van Christiaan IX volgde zijn vader in 1906 als koning van Denemarken op. Onder deze vrij onbeduidende vorst werd het Deense parlementaire regeringsstelsel verder ontwikkeld. Hij werd in 1912 opgevolgd door zijn zoon Christiaan X. Zijn zoon Karel was in 1905 als Haakon VII koning van Noorwegen geworden.

Frederik IX (Kopenhagen 11 Mrt 1899), oudste zoon van Christiaan X, volgde zijn vader na diens dood op 20 Apr. 1947 op. Hij studeerde aan de Universiteit van Kopenhagen en ging later in het Deense leger. In 1935 trad hij in het huwelijk met Prinses Ingrid van Zweden, kleindochter van Gustaaf V. Voordat hij opvolgde, was hij al enige malen als regent opgetreden, o.a. tijdens de bezetting van Denemarken.

Hij heeft drie dochters: Margrete, Benedikte en Anne, die voor opvolging echter niet in aanmerking komen. Denemarken volgt de Salische wet. Kroonprins is zijn broeder, Prins Knud. Van koning Frederik is bekend, dat hij een groot muziekliefhebber is, die gaarne zelf de dirigeerstok hanteert.