Spaans staatsman (Madrid 15 Oct. 1869 - Parijs 22 Mrt 1946), secretaris-generaal van het Spaanse verbond van vakverenigingen (U.G.T.) en van de socialistische partij. Verdacht van medeplichtigheid aan revolutionnaire bewegingen, werd hij onder de monarchie vele malen gevangengezet en veroordeeld.
Toch was hij meer vakverenigingsman dan politicus. Hij had dan ook zitting in de Staatsraad onder Primo de Rivera’s dictatuur. Onder de republiek was hij aanvankelijk minister van Arbeid in de kabinetten Zamora en Azana (1931-’33). In 1934 werd hij weer gevangengenomen in verband met de opstand in Asturië, doch vrijgesproken.
Uit die tijd dateert de splitsing in de socialistische partij in een gematigde vleugel, waarvan Prieto, Besteiro, Negrin e.a. de voormannen waren, en een meer revolutionnaire vleugel onder leiding van Caballero. Op 4 Sept. 1936, anderhalve maand na het uitbreken van de burgeroorlog, nam hij de leiding van een regering op zich, waarin alle republikeinse partijen vertegenwoordigd waren. Hij was hierin tevens minister van Oorlog en reorganiseerde het republikeinse leger op grondslag van de spontaan gevormde volksmilities. In Nov. bracht hij de zetel der regering uit het benarde Madrid over naar Valencia.
Na een door zijn anarchistische bondgenoten verwekte opstand in Barcelona, die bloedig onderdrukt werd, moest hij plaats maken voor een strengere regering-Negrin, waarin de anarchisten niet meer vertegenwoordigd waren (15 Mei 1937). Bij de overwinning van Franco week hij uit naar Frankrijk, waar hij in 1942 door de politie van Vichy gearresteerd en aan de Duitsers uitgeleverd werd. Hij overleed te Parijs aan de gevolgen van een drie-jarig verblijf in het concentratiekamp Oranienburg.MR J. L. HELDRING.
