graaf, Italiaans schrijver (Venetië 11 Dec. 1712 - Pisa 3 Mei 1764), studeerde te Rome en Bologna en ging op 20-jarige leeftijd naar Parijs, waar hij een groot vriend werd van Voltaire en meteen veel succes had met zijn Newtonianismo perle Dame (1732), vlot geschreven dialogen, waarin hij Newton’s leer over optiek populariseerde. Dit jeugdwerk, aan Fontenelle opgedragen en weldra in vele talen vertaald, werd door Voltaire genoemd „het eerste boek sinds Galileï’s werken, dat aangenaam onderricht’’; Algarotti was sindsdien voor Voltaire zijn „dierbare zwaan van Padua”.
De schrijver bereisde hierna heel Europa en maakte met zijn uitgebreide kennis veel opgang aan de hoven. Frederik de Grote verhief hem in de gravenstand (1740) en benoemde hem tot kamerheer (1747), Augustus III van Saksen maakte hem tot geheimraad en tot zijn gevolmachtigde in Italië. AI zijn reizen beschreef Algarotti in zijn Lettere di Russia (Russische brieven) aan lord Hervey en Scipione Maffei, welke met enige van zijn talrijke Saggi (essays) over kunst en letteren tot zijn beste werken behoren. In 1754 keerde hij eindelijk voorgoed naar Italië terug, en woonde te Venetië, later te Pisa, alwaar Frederik de Grote hem na zijn dood met een graftombe op het Camposanto eerde. Algarotti was een uiterst veelzijdige, maar geen diepe geest, moeizaam maar toch afwisselend en vrij levendig schrijvend, hoewel niet zuiver in taal en stijl, voor het overige een typisch i8de-eeuws navolger der Fransen. Ook al om zijn kennis van muziek en literatuur was hij bevriend met haast alle voorname schrijvers van zijn tijd. D. Michelessi gaf zijn volledige werken, met biografie, in 17 delen te Venetië uit (1791 -94). MR H.VAN DEN BERGH
Bibl.: A.’s briefwisseling met Fred. d. Gr. in Œuvres de Frédéric le Gr., uitg. Ak. der Wissensch., dl. 18 (Berlin 1846-57)
Lit.: Tréat, Un cosmopolite italien du XVIIIme siècle (Thèse, Paris 1913); A. Ambrogio, Francesco Algarotti (Siracusa 1925).
