afkomstig van het Latijnse domina (meesteres) is oorspronkelijk een eretitel van de adellijke vrouwen in Frankrijk, die in de middeleeuwen zelfs aan vorstinnen werd gegeven. Hoffelijkheidshalve werd er allengs het woordje ma (mijne), het me van mevrouw, voorgevoegd.
De Franse prinsessen van het koninklijk huis werden reeds bij haar geboorte madame genoemd; voorts behoorde die titel aan de gemalin van de oudste broeder van de koning, en Napoleon I schonk die, toen hij keizer werd, aan zijn moeder, en koning Lodewijk Philips aan zijn zuster Adelaïde. De voormalige Franse koningen noemden alleen de vrouwen van ridders madame; die van schildknapen werden damoiselle geheten en met deze naam werden in die tijd ook gehuwde vrouwen uit de burgerstand bestempeld.Uit Frankrijk kwam het woord dame in de 17de eeuw naar Duitsland en Nederland over. In het algemeen wijst men in de beschaafde kringen door de woorden heren en dames de beide geslachten aan en in die zin wordt het woord dame veelal in Nederland gebruikt. In Frankrijk noemt men elke gehuwde vrouw madame. In Engeland is dame de wettelijke titel van de vrouw van een knight of baronet.
De dochter van een dame noemt men damoiselle of demoiselle en men geeft die titel (als mademoiselle) tevens in Frankrijk aan alle ongehuwde vrouwen, terwijl hij weleer uitsluitend toekwam aan de prinses, die de koning het naast in den bloede bestond.
